Odszkodowania za zniszczenie składnika majątku firmy bez PIT i CIT

Zmianę taką wprowadziła nowelizacja updof i updop z 9.11.2018 (DzU poz. 2244).

Zwolnienie ma zastosowanie do odszkodowań za szkody powstałe po 31.12.2018, również w odniesieniu do podatników CIT, u których rok podatkowy nie pokrywa się z rokiem kalendarzowym (art. 39 ustawy nowelizującej). A zatem odszkodowania wypłacone w 2019 za szkody powstałe w 2018 nie są nim objęte.

W myśl nowego art. 21 ust. 1 pkt 29b updof oraz art. 17 ust. 1 pkt 54a i ust. 10a updop wolne od podatku dochodowego są odszkodowania za szkody w środku trwałym, z wyłączeniem samochodu osobowego, w części wydatkowanej w roku podatkowym lub bezpośrednio po nim następującym na:

• remont tego środka trwałego albo
• zakup lub wytworzenie we własnym zakresie środka trwałego zaliczonego zgodnie z KŚT do tego samego rodzaju co środek trwały, z którym związana była ta szkoda.

Uwaga: odpisy amortyzacyjne od wartości początkowej nowego środka trwałego – w części pokrytej otrzymanym odszkodowaniem – nie mogą być następnie zaliczone do kosztów uzyskania przychodów (art. 23 ust. 1 pkt 45 updof i art. 16 ust. 1 pkt 48 updop mają tu odpowiednie zastosowanie). Wydatki pokryte odszkodowaniem nie mogą też być bezpośrednim kosztem uzyskania przychodów (art. 23 ust. 1 pkt 56 updof i art. 16 ust. 1 pkt 58 updop).

Opisane zwolnienie ma odpowiednie zastosowanie, jeżeli podatnik najpierw z własnych środków pokryje wydatki na remont, zakup lub wytworzenie zniszczonego środka trwałego, a dopiero później otrzyma odszkodowanie, o ile wydatki te nie zostaną przez niego zaliczone w ciężar kosztów uzyskania przychodów – w tym poprzez odpisy amortyzacyjne (art. 21 ust. 35a updof i art. 17 ust. 10a updop).

Podatnik ma więc w tym przypadku wybór. Może albo nie wykazywać kosztów i skorzystać ze zwolnienia (w stosunku do tej części odszkodowania, która pokryła koszty remontu czy nabycia składnika majątku), albo ująć wydatek w kosztach, a odszkodowanie w całości po stronie przychodów podatkowych.