Odliczenie dywidendy od dochodów z CFC
Czy polska spółka może je odliczyć, w tym dywidendy otrzymane w latach 2015–2017, których dotychczas nie odliczono, a były również zwolnione z podatku?
Jeśli otrzymane dywidendy były zwolnione z CIT na podstawie art. 20 ust. 3 updop, to można odliczyć tylko te, które zostały otrzymane w latach 2016 i 2017 (zobowiązanie podatkowe za 2015 r. już się przedawniło). Potwierdza to wyrok NSA z 20.07.2021 r. (II FSK 3225/19).
Jeśli otrzymane dywidendy były zwolnione z CIT na podstawie art. 20 ust. 3 updop, to można odliczyć tylko te, które zostały otrzymane w latach 2016 i 2017 (zobowiązanie podatkowe za 2015 r. już się przedawniło). Potwierdza to wyrok NSA z 20.07.2021 r. (II FSK 3225/19).
Nie można natomiast odjąć dywidend otrzymanych począwszy od 2018 r., jeżeli były zwolnione z podatku. Tak z kolei orzekł NSA w wyroku z 27.04.2022 r. (II FSK 2214/19).
[1] DzU poz. 2175 ze zm.
Cezurą czasową jest tu 1.01.2018 r., ponieważ tego dnia weszła w życie nowelizacja z 27.10.2017 r.[1], którą zmieniono brzmienie art. 24a ust. 4 updop.
Istotą tego przepisu jest co do zasady uniknięcie sytuacji, w której ten sam dochód byłby dwukrotnie opodatkowany – najpierw z tytułu otrzymania przez podatnika dywidendy, a następnie z tytułu otrzymania dochodów z zagranicznej jednostki kontrolowanej (Controlled Foreign Company, CFC).
Od 1.01.2018 r. doprecyzowano, że kwota dywidendy otrzymanej od CFC jest odliczana, tylko jeśli została uwzględniona przez podatnika w podstawie opodatkowania. Jeżeli podatnik jej nie uwzględnił, bo np. przysługiwało mu zwolnienie dywidendowe (na mocy art. 20 ust. 3 updop), to nie może odliczyć jej od dochodu z CFC na podstawie art. 24a ust. 4 updop.
Zgodnie z przepisem przejściowym (art. 4 ust. 1 nowelizacji z 2017 r.) przepisy updop w brzmieniu nadanym tą nowelizacją stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1.01.2018 r. To oznacza, że do dochodów (przychodów) uzyskanych przed 2018 r. stosuje się przepisy updop w brzmieniu obowiązującym do końca 2017 r. Wtedy art. 24a ust. 4 updop brzmiał inaczej – pozwalał na odliczenie otrzymanej od CFC dywidendy, niezależnie od tego, czy podatnik zapłacił od niej podatek.
Nowelizacja z 2017 r. nie zmieniła natomiast brzmienia art. 24a ust. 5 updop. Przepis ten stanowił i nadal stanowi, że kwoty nieodliczone zgodnie z ust. 4 w danym roku podatkowym podlegają odliczeniu w następnych, kolejno po sobie następujących 5 latach podatkowych.
We wspomnianym wyroku z 20.07.2021 r. NSA orzekł więc, że dywidenda nieodliczona za lata poprzednie (spór dotyczył lat 2015–2017) może zostać odliczona od dochodów CFC zgodnie z brzmieniem art. 24a ust. 4 updop obowiązującym przed 2018 r. Zdaniem sądu podatnik miał prawo zakładać, że osiągając dochody z CFC, będzie mógł odliczać dywidendy niezależnie od tego, czy zostały one uwzględnione w jego podstawie opodatkowania i że prawo to będzie się rozciągało jeszcze na kolejnych 5 lat podatkowych. Zmiana prawa, zmierzająca do ważnego dla państwa uszczelnienia systemu podatkowego (…), nie powinna naruszać zasady ochrony interesów w toku, skoro nie przewidziano jednocześnie żadnych rozwiązań łagodzących skutki tej zmiany – stwierdził NSA.
Od 1.01.2018 r. stan prawny się zmienił; podatnik nie może odliczyć otrzymanej od CFC dywidendy, jeżeli nie uwzględnił jej w podstawie opodatkowania ze względu na tzw. zwolnienie dywidendowe.
Pojęcie „dywidendy” należy jednak rozumieć szeroko, co potwierdził NSA w wyrokach z 5.10.2021 r. (II FSK 2904/20, II FSK 2905/20, II FSK 208/21). Nawiązał do nowelizacji z 2017 r., która poszerzyła katalog podmiotów będących CFC, np. o zagraniczne fundacje i trusty (stąd zmiana nazwy w updop – z zagranicznej spółki kontrolowanej na zagraniczną jednostkę kontrolowaną). W konsekwencji przez dywidendę, o której mowa w art. 24a ust. 4 updop, należy rozumieć wszelkie szeroko rozumiane wypłaty mające źródło w zysku podmiotu wypłacającego dane świadczenie. Są to przykładowo świadczenia pieniężne lub niepieniężne otrzymane przez założyciela (fundatora) od fundacji będącej CFC.
Należy pamiętać, że niezależnie od innych warunków wymienionych w przepisach o CFC obowiązuje zasada, zgodnie z którą podatku od dochodów CFC nie ma, jeżeli prowadzi ona istotną rzeczywistą działalność gospodarczą w państwie UE lub EOG, w którym podlega opodatkowaniu od całości swoich dochodów (art. 24a ust. 16 updop).
Zaloguj się
Aby czytać dalej, jeśli masz wykupiony abonament
Kup dostęp do tego artykułu
Cena dostępu do pojedynczego artykułu tylko 12,30
Kup abonament
Abonamenty on-line | Prenumeratorzy | Członkowie SKwP | ||||||||
|
Bezpłatny dostęp do tego artykułu i ponad 3500 innych, dla prenumeratorów miesięcznika „Rachunkowość". Pomoc w uzyskaniu dostępu:
|
15% rabat na wszystkie zakupy. Zapytaj o kod w swoim Oddziale. Stowarzyszenie Księgowych w Polsce jest organizacją, do której należy ponad 26 000 księgowych, a członkostwo wiąże się z licznymi korzyściami. |
„Rachunkowość” - od 75 lat źródło rzetelnej wiedzy!
Skróty w artykułach
- dyrektywa 112 – dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L 347 z 11.12.2006 r.)
- dyrektywa 2013/34/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (...) (DzUrz UE L 182 z 29.06.2013 r.)
- Kc – ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 2023 r. poz. 1610)
- KIMSF – interpretacje Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej
- Kks – ustawa z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy (DzU z 2023 r. poz. 654)
- Kp – ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (DzU z 2023 r. poz. 1465)
- Kpc – ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 2023 r. poz. 1550)
- Ksh – ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2022 r. poz. 1467)
- KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości
- MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ang. International Accounting Standards) wydawane od 2002 r. jako MSSF
- MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (ang. International Financial Reporting Standards)
- Op – ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (DzU z 2023 r. poz. 2383)
- Ppsa – ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU z 2023 r. poz. 1634)
- rozporządzenie o instrumentach finansowych – rozporządzenie Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (DzU z 2017 r. poz. 277)
- rozporządzenie o konsolidacji – rozporządzenie Ministra Finansów z 25.09.2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU z 2017 r. poz. 676)
- rozporządzenie składkowe – rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r. poz. 728)
- rozporządzenie z 13.09.2017 r. – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2020 r. poz. 342)
- specustawa – ustawa z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1327)
- uobr – ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (DzU z 2023 r. poz. 1015)
- uor – ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (DzU z 2023 r. poz. 120)
- updof – ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r. poz. 2647)
- updop – ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2022 r. poz. 2587)
- upol – ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2023 r. poz. 70)
- US GAAP – Amerykańskie Standardy Rachunkowości (ang. Generally Accepted Accounting Principles)
- ustawa akcyzowa – ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2023 r. poz. 1542)
- ustawa emerytalna – ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1251)
- ustawa KAS – ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2023 r. poz. 615)
- ustawa o KRS – ustawa z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2023 r. poz. 685)
- ustawa o PCC – ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (DzU z z 2023 r. poz. 170)
- ustawa o VAT – ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU z 2023 r. poz. 1570)
- ustawa o zfśs – ustawa z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 2023 r. poz. 998)
- ustawa zasiłkowa – ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2022 r. poz. 1732)
- ustawa zdrowotna – ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2022 r. poz. 2561)
- usus – ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1230)
- uzpd – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
- Założenia koncepcyjne MSSF – Założenia koncepcyjne sprawozdawczości finansowej (Conceptual Framework for Financial Reporting)
- CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
- EOG – Europejski Obszar Gospodarczy
- FEP – Fundusz Emerytur Pomostowych
- FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
- FP – Fundusz Pracy
- FS – Fundusz Solidarnościowy
- IASB – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
- IS – izba skarbowa
- KAS – Krajowa Administracja Skarbowa
- KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
- KNF – Komisja Nadzoru Finansowego
- KRBR – Krajowa Rada Biegłych Rewidentów
- KRS – Krajowy Rejestr Sądowy
- KSB – Krajowe Standardy Badania
- MF – Minister Finansów
- MPiPS – Minister Pracy i Polityki Społecznej
- MRiF – Minister Rozwoju i Finansów
- MRiPS – Minister Rodziny i Polityki Społecznej
- MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy
- NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
- PANA – Polska Agencja Nadzoru Audytowego
- PIBR – Polska Izba Biegłych Rewidentów
- PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
- pkpir – podatkowa księga przychodów i rozchodów
- PPK – pracownicze plany kapitałowe
- RM – Rada Ministrów
- SA – sąd apelacyjny
- sf – sprawozdanie finansowe
- skok – spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
- SN – Sąd Najwyższy
- SO – sąd okręgowy
- TK – Trybunał Konstytucyjny
- TSUE – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
- UCS – urząd celno-skarbowy
- UE – Unia Europejska
- US – urząd skarbowy
- WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
- WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
- WSA – wojewódzki sąd administracyjny
- zfśs – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych