Zakup od chińskiej firmy towarów transportowanych do Polski z jej magazynów na terenie UE – rozliczenie VAT

Potraktowanie danej czynności jako tzw. transakcyjnego WNT, o którym mowa w art. 9 ust. 1 ustawy o VAT, zawsze wymaga spełnienia dwóch podstawowych warunków:

• podmiot z jednego państwa UE musi nabyć prawo do rozporządzania towarami jak właściciel; na jego rzecz musi więc być dokonana dostawa,
• po nabyciu towary są przemieszczane na terytorium innego państwa UE niż państwo wysyłki, przy czym pozostaje bez znaczenia, kto faktycznie przewozi towar i na czyje zlecenie – w wyniku dokonanej dostawy mogą być one wysyłane lub transportowane przez dostawcę, nabywcę lub na ich rzecz.

Dodatkowo transakcja może zostać uznana za WNT, pod warunkiem że:

nabywcą towarów transportowanych z terytorium jednego na terytorium innego kraju członkowskiego jest:

• podatnik, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, lub podatnik podatku od wartości dodanej, a nabywane towary mają służyć jego działalności gospodarczej, lub
• osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa powyżej;

dostawca towarów jest podatnikiem, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, lub podatnikiem podatku od wartości dodanej.

W świetle art. 9 ust. 1 dyrektywy 112 „podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. „Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

WNT należy opodatkować w kraju, w którym towary znajdują się w momencie zakończenia ich wysyłki lub transportu. Podatnikiem z tego tytułu jest nabywca.

Zakup, o którym mowa w pytaniu, stanowi WNT, bo wypełnia zawartą w art. 9 ustawy o VAT definicję WNT. Mimo że spółka nie wie, czy sprzedający jest zarejestrowany jako podatnik VAT na terytorium UE, trzeba uznać, że jest on podatnikiem podatku od wartości dodanej, bo dokonuje czynności opodatkowanych (import towarów, dostawa towarów na terytorium UE). Nabyte towary służą działalności gospodarczej spółki i zostały wysłane lub transportowane na terytorium Polski z terytorium innego państwa UE.

WNT należy wykazać w JPK_V7M w polach:

• K_23 – wysokość podstawy opodatkowania,
• K_24 – wysokość podatku należnego.

Spółka ma ponadto obowiązek złożenia do US informacji podsumowującej o dokonanych wewnątrzwspólnotowych transakcjach (VAT-UE). Powinna ona zawierać m.in. właściwy i ważny numer VAT UE sprzedawcy (zob. art. 100 ust. 8 pkt 3 ustawy o VAT). Skoro zatem sprzedawca:

• nie podał spółce tego numeru i nie jest ona w stanie go uzyskać we własnym zakresie (z umowy, faktury, korespondencji handlowej) lub
• nie jest zarejestrowany do celów VAT UE,

to takiej transakcji nie można (ze względów technicznych) wykazać w składanej informacji VAT-UE. System informatyczny nie „przepuści” takiego dokumentu. Rozbieżności między danymi zawartymi w złożonej deklaracji JPK_V7M i w informacji podsumowującej VAT-UE należy wyjaśnić, składając do US pismo informujące o braku identyfikacji kontrahenta, podając w nim jego szczegółowe dane oraz przyczynę niewykazania tej transakcji w informacji podsumowującej.

Zaprezentowane stanowisko podzielają organy podatkowe (por. interpretacja KIS z 10.02.2025 r., 0112-KDIL1-3.4012.746.2024.1.KK).