Obowiązek wypłaty wynagrodzenia, gdy pracownik pobierał zasiłek opiekuńczy przez wszystkie dni robocze w miesiącu

Nieprzepracowanie całego miesiąca przekłada się na wysokość wynagrodzenia. Sposób obliczenia wynagrodzenia za przepracowaną część miesiąca zależy od systemu wynagradzania oraz od przyczyny nieobecności w pracy. Pracownik, który przez część miesiąca wykazuje absencję, oprócz wynagrodzenia chorobowego czy zasiłku ma prawo również do wynagrodzenia za czas pracy. Obliczenia tej części pensji dokonuje się w przypadku, gdy pracownik ma określone wynagrodzenie w stałej stawce miesięcznej (np. 5000 zł), a także pewne składniki jak premie czy dodatki liczone stałym procentem od podstawy zasadniczej (np. 20% z 5000 zł).

Metodykę obliczania wynagrodzenia za przepracowaną część miesiąca, jeżeli przez jego pozostałą część pracownik był nieobecny nie tylko w związku z niezdolnością do pracy z powodu choroby, ale również z innych powodów, są zawarte w rozporządzeniu MPiPS z 29.05.1996 w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (DzU z 2017 poz. 927).

W myśl § 11 ust. 1 tego rozporządzenia w celu obliczenia wynagrodzenia, ustalonego w stawce miesięcznej w stałej wysokości, za przepracowaną część miesiąca, jeżeli pracownik za pozostałą część otrzymał wynagrodzenie określone w art. 92 Kp, miesięczną stawkę wynagrodzenia dzieli się przez 30 (niezależnie od liczby dni przypadających w danym miesiącu) i otrzymaną kwotę mnoży przez liczbę dni wskazanych w zaświadczeniu lekarskim o czasowej niezdolności pracownika do pracy wskutek choroby. Tak obliczoną kwotę wynagrodzenia odejmuje się od wynagrodzenia przysługującego za cały miesiąc.

Ten sam schemat należy odpowiednio stosować w przypadku nieobecności pracownika w pracy, w okresie której przysługuje mu zasiłek przewidziany w przepisach o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa lub w przepisach o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, a więc np. zasiłek chorobowy, opiekuńczy czy macierzyński.

Jeżeli pracownik nie przepracował w danym miesiącu ani jednego dnia w związku z nieobecnością w pracy z powodu choroby czy opieki nad członkiem rodziny, to nie ma potrzeby ustalania wysokości jego wynagrodzenia za przepracowaną część miesiąca. W takiej bowiem sytuacji nie ma części miesiąca (nawet jednego dnia), w którym pracownik wykonywał pracę i za którą przysługiwałoby mu wynagrodzenie za pracę.

Dotyczy to zarówno przypadku, gdy absencja pracownika obejmuje cały miesiąc kalendarzowy (np. zwolnienie lekarskie na wszystkie dni miesiąca), jak i wtedy, gdy przypada tylko na wszystkie dni miesiąca będące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy (dni robocze).

Takie podejście jest zgodne z naczelną zasadą obowiązującą przy ustalaniu prawa do wynagrodzenia za pracę, wyrażoną w art. 80 Kp. Mówi ona, że wynagrodzenie przysługuje tylko za pracę wykonaną, a za czas niewykonywania pracy pracownik zachowuje prawo wynagrodzenia tylko wówczas, gdy przepisy tak stanowią (odpowiedź MRPiPS z 25.01.2017 na interpelację nr 8901 w sprawie interpretacji przepisów dotyczących wynagrodzenia za przepracowaną część miesiąca w przypadku nieobecności pracownika z powodu choroby).

Jeśli chodzi o dodatkowy zasiłek opiekuńczy dla rodziców, którzy przez zamknięte placówki wychowawcze z powodu COVID-19 musieli zająć się dziećmi, to jest on wypłacany na podstawie oświadczenia składanego do pracodawcy lub zleceniodawcy.

W oświadczeniu pracownik wskazuje dni sprawowania opieki. Jak informuje ZUS, można wskazać cały okres zamknięcia szkół czy żłobków, włącznie z dniami wolnymi, albo tylko dni pracujące, bez weekendów.

W związku z tym pracownicy, którzy wymienili w oświadczeniu wyłącznie dni robocze, pomijając wolne, uzyskają za taki miesiąc tylko zasiłek. Poza oświadczeniem znalazły się bowiem dni wolne, w których pracownik nie wypełniał swoich obowiązków. Nie występuje zatem przepracowana część miesiąca, za którą pracownik zachowałby prawo do pensji.

Oczywiście nie ma przeszkód, by pracodawca postąpił na korzyść pracowników i wyliczył wynagrodzenie również za część miesiąca nieobjętą oświadczeniem o zasiłek opiekuńczy, ponieważ nie ma zakazu stosowania wobec pracowników łagodniejszych zasad niż „ustawowe”.