Moment sprawdzenia, czy płatność nastąpiła na rachunek wskazany na „białej liście” podatników VAT

Od 1.09.2019 Szef KAS prowadzi elektroniczny wykaz podatników VAT, obejmujący m.in. dane wszystkich czynnych podatników VAT (biała lista). Wśród tych danych znalazły się także numery posiadanych przez nich rachunków bankowych oraz w skok (art. 96b ust. 3 pkt 13 ustawy o VAT).

Do końca 2019 wykaz pełnił jedynie funkcję informacyjną. Jednak z początkiem 2020 zaczną obowiązywać wprowadzone do updof, updop oraz Op przepisy określające sankcje z tytułu dokonywania płatności na rachunek spoza wykazu. Chodzi o wyłączenie z kosztów podatkowych kosztów wynikających z transakcji pomiędzy przedsiębiorcami o wartości przekraczającej 15 tys. zł, jeżeli płatności dotyczące tych transakcji zostały dokonane przelewem na rachunek inny niż wskazany na białej liście (art. 22p ust. 1 pkt 2 updof oraz art. 15d ust. 1 pkt 2 updop).

Ponadto od tej daty zaczną też obowiązywać przepisy o solidarnej odpowiedzialności nabywców towarów i usług za zaległości podatkowe sprzedawcy w podatku VAT (art. 117ba § 1 i 2 Op). Odpowiedzialność ta powstanie, gdy zapłata należności za dostawę towarów lub świadczenie usług, potwierdzone fakturą, nastąpi przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podatników VAT, a z odrębnych przepisów wynika obowiązek dokonania zapłaty za pośrednictwem rachunku płatniczego (chodzi o przepisy Pp przewidujące taki obowiązek w przypadku płatności dotyczących transakcji pomiędzy przedsiębiorcami o wartości przekraczającej 15 tys. zł).

Jak wynika wprost z treści przepisów, ocena, czy zachodzi przesłanka zastosowania sankcji, będzie dokonywana na dzień zlecenia przelewu.

Jest to szczególnie istotne w przypadku zlecania płatności z wyprzedzeniem. Sankcje nie będą mieć zastosowania, jeżeli po zleceniu przelewu, lecz przed jego realizacją dany rachunek zostanie usunięty z wykazu podatników VAT.

Z drugiej strony powyższe oznacza, że sankcje mogą być stosowane, mimo że płatność trafi na rachunek zawarty w wykazie podatników VAT – będzie tak, jeżeli rachunek, na który został zlecony przelew, zostanie wpisany do tego wykazu już po zleceniu przelewu, a przed jego realizacją.

Co istotne, możliwe będzie wyłączenie wskazanych wyżej sankcji w drodze zawiadomienia naczelnika US właściwego dla wystawcy faktury o dokonaniu płatności na rachunek spoza białej listy. Czas na dokonanie takiego zawiadomienia to 3 dni od dnia zlecenia przelewu (art. 22p ust. 4 updof, art. 15d ust. 4 updop i art. 117ba § 3 Op).