MF rozstrzygnął wątpliwości co do warunków wyboru estońskiego CIT w trakcie roku

Co mówią przepisy

W myśl art. 28j ust. 5 updop podatnicy mogą wybrać opodatkowanie ryczałtem również przed upływem przyjętego przez nich roku podatkowego, jeżeli na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego pierwszy miesiąc opodatkowania ryczałtem zamkną księgi rachunkowe oraz sporządzą sprawozdanie finansowe (sf) zgodnie z przepisami o rachunkowości. W tym przypadku księgi rachunkowe otwiera się na pierwszy dzień miesiąca opodatkowania ryczałtem. Art. 28j ust. 1 pkt 7 updop stosuje się odpowiednio. Zgodnie z tym przepisem zawiadomienie o wyborze opodatkowania ryczałtem (ZAW-RD) składa się według ustalonego wzoru, do właściwego naczelnika US w terminie do końca pierwszego miesiąca pierwszego roku podatkowego, w którym podatnik ma być opodatkowany ryczałtem.

Rozbieżne interpretacje

Na tym tle powstały wątpliwości, czy zamknięcie ksiąg rachunkowych oraz sporządzenie sf musi nastąpić jeszcze przed złożeniem zawiadomienia o wyborze opodatkowania ryczałtem, co by oznaczało konieczność wcześniejszego wywiązania się z tych obowiązków, niż przewiduje to uor (która w art. 12 ust. 2 określa 3-miesięczny termin na zamknięcie ksiąg i sporządzenie sf, licząc od dnia bilansowego).

Początkowo KIS zajmowała takie właśnie stanowisko i zostało ono zaaprobowane przez WSA (wyroki WSA w Warszawie z 29.08.2023 r., III SA/Wa 1335/23 i III SA/Wa 1336/23). Później jednak pojawiły się odmienne interpretacje KIS i wytyczne Ministerstwa Finansów (o czym pisaliśmy w artykule Wybór estońskiego CIT w trakcie roku – warunek sporządzenia sprawozdania finansowego).

Dwa niezależne obowiązki, dwa różne terminy

Ostatecznie sprawę zamyka ogólna interpretacja MF. Wskazuje ona, że terminy na zamknięcie ksiąg rachunkowych oraz sporządzenie sf określa uor, a termin na złożenie zawiadomienia o wyborze opodatkowania ryczałtem określa ustawa CIT. Są to dwa, niezależne od siebie terminy, które zostały określone w dwóch różnych ustawach. Spółka, która chce zamienić formę opodatkowania na ryczałt przed upływem przyjętego przez nią roku podatkowego, jest więc zobowiązana:

1. złożyć do US zawiadomienie ZAW-RD – do końca pierwszego miesiąca roku podatkowego, w którym jest opodatkowana ryczałtem,

2. zamknąć księgi rachunkowe oraz sporządzić sf zgodnie z uor – najpóźniej w ciągu 3 mies. od dnia bilansowego, który przypada na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego pierwszy miesiąc opodatkowania ryczałtem, a zatem do końca 3. miesiąca pierwszego roku podatkowego, w którym jest opodatkowana ryczałtem.

Jak czytamy w interpretacji ogólnej, treść art. 28j ust. 5 updop nie modyfikuje terminu na zamknięcie ksiąg rachunkowych oraz sporządzenie sf ani nie wymaga, aby czynności te zostały dokonane przed złożeniem zawiadomienia o wyborze opodatkowania ryczałtem. Co więcej, norma prawna zawarta w (…) art. 28j ust. 5 updop dopuszcza sytuację, w której podatnik najpierw złoży powyższe zawiadomienie, a dopiero później zamknie księgi rachunkowe na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego pierwszy miesiąc opodatkowania ryczałtem oraz sporządzi sf za rok podatkowy poprzedzający pierwszy rok opodatkowania ryczałtem.

Trzeba spełnić oba warunki

MF podkreślił przy tym, że zawiadomienie o wyborze opodatkowania ryczałtem jest skuteczne pod warunkiem spełnienia wszystkich obowiązków określonych w updop, w obowiązujących podatnika terminach. Jeśli spółka złoży zawiadomienie o wyborze opodatkowania ryczałtem, lecz na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego pierwszy miesiąc opodatkowania ryczałtem nie zamknie ksiąg rachunkowych oraz nie sporządzi sf w ciągu 3 mies. od dnia bilansowego – wówczas zawiadomienie o wyborze opodatkowania ryczałtem zostanie uznane za bezskuteczne.