Jak ryczałtowiec oblicza składkę zdrowotną
Roczną podstawę składki zdrowotnej za 2022 r. osoby wykonującej pozarolniczą działalność gospodarczą, która jest opodatkowana ryczałtem, stanowi iloczyn liczby miesięcy podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu w 2022 r. (z wyłączeniem miesięcy, w których przedsiębiorca spełniał warunki do zwolnienia z obowiązku opłacania tej składki) i:
- 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, włącznie z wypłatami z zysku, w IV kwartale 2021 r. (dalej PMW) – jeżeli przychody w rozumieniu uzpd uzyskane w 2022 r. z działalności gospodarczej nie przekroczyły 60 tys. zł,
- 100% PMW – jeżeli przychody uzyskane w 2022 r. mieszczą się w przedziale powyżej 60 tys. do 300 tys. zł,
- 180% PMW – jeżeli przychody uzyskane w 2022 r. przekroczyły 300 tys. zł.
Na mocy art. 81 ust. 2e, 2ea, 2fa–2ga ustawy zdrowotnej przychód brany pod uwagę przy ustalaniu podstawy wymiaru składki zdrowotnej przedsiębiorca pomniejsza o opłacone w 2022 r. składki emerytalne, rentowe i chorobowe (jeśli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów bądź odliczone od dochodu na mocy updof) oraz wyłącza z niego przychody niepodlegające PIT inne niż określone w art. 21 ust. 1 pkt 152–154 updof oraz uzyskane w miesiącu, w którym spełniał warunki do zwolnienia z obowiązku opłacania składki zdrowotnej zgodnie z art. 82 ust. 8–9b ustawy zdrowotnej.
Za każdy miesiąc objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym przedsiębiorca opłaca składkę zdrowotną w wysokości 9% od progresywnej podstawy wymiaru uzależnionej od wysokości przychodów osiągniętych z działalności narastająco od początku 2022 r. Dopóki tak ustalone narastająco przychody ryczałtowca w 2022 r:
- nie przekroczą 60 tys. zł – podstawa wymiaru składki zdrowotnej za każdy miesiąc wynosi 3732,62 zł, a sama składka 335,94 zł,
- mieszczą się w graniach powyżej 60 tys. do 300 tys. zł – podstawa składki zdrowotnej za każdy miesiąc wynosi 6221,04 zł, a sama składka 559,89 zł,
- przekroczą 300 tys. zł – podstawa wymiaru składki zdrowotnej za każdy miesiąc wynosi 180% PMW (11 007,81 zł), a sama składka 1007,81 zł (art. 81 ust. 2e ustawy zdrowotnej).
Składki zdrowotne za dany miesiąc przedsiębiorca płaci do 20. dnia następnego miesiąca, czyli za październik 2022 r. termin przypadał 21 listopada (20 listopada to niedziela).
Z przepisów ustawy zdrowotnej nie wynika, by ryczałtowiec opłacał składki z miesięcznym przesunięciem, jak w przypadku przedsiębiorców opodatkowanych według skali lub liniowo (zgodnie z art. 8 ust. 1–1c w roku rozliczeniowym trwającym od 1 lutego do 31 stycznia kolejnego roku kalendarzowego).
Wręcz przeciwnie, rok rozliczeniowy dla składki zdrowotnej należnej od ryczałtowca pokrywa się z rokiem kalendarzowym. Dlatego przy ustalaniu składki zdrowotnej za dany miesiąc bierze on pod uwagę przychód wypracowany z działalności narastająco od początku 2022 r. włącznie z miesiącem, za który składka przysługuje. Inaczej mówiąc, przy ustalaniu progu przychodowego wyznaczającego podstawę wymiaru składki zdrowotnej za październik 2022 r. (płatnej do 21 listopada) należało zsumować przychody osiągnięte od stycznia do października włącznie. Taka zasada obowiązuje od początku roku i nic się w tym zakresie nie zmieniło.
Skróty w artykułach
- dyrektywa 112 – dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L 347 z 11.12.2006 r.)
- dyrektywa 2013/34/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (...) (DzUrz UE L 182 z 29.06.2013 r.)
- Kc – ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 2023 r. poz. 1610)
- KIMSF – interpretacje Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej
- Kks – ustawa z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy (DzU z 2023 r. poz. 654)
- Kp – ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (DzU z 2023 r. poz. 1465)
- Kpc – ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 2023 r. poz. 1550)
- Ksh – ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2022 r. poz. 1467)
- KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości
- MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ang. International Accounting Standards) wydawane od 2002 r. jako MSSF
- MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (ang. International Financial Reporting Standards)
- Op – ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (DzU z 2023 r. poz. 2383)
- Ppsa – ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU z 2023 r. poz. 1634)
- rozporządzenie o instrumentach finansowych – rozporządzenie Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (DzU z 2017 r. poz. 277)
- rozporządzenie o konsolidacji – rozporządzenie Ministra Finansów z 25.09.2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU z 2017 r. poz. 676)
- rozporządzenie składkowe – rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r. poz. 728)
- rozporządzenie z 13.09.2017 r. – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2020 r. poz. 342)
- specustawa – ustawa z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1327)
- uobr – ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (DzU z 2023 r. poz. 1015)
- uor – ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (DzU z 2023 r. poz. 120)
- updof – ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r. poz. 2647)
- updop – ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2022 r. poz. 2587)
- upol – ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2023 r. poz. 70)
- US GAAP – Amerykańskie Standardy Rachunkowości (ang. Generally Accepted Accounting Principles)
- ustawa akcyzowa – ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2023 r. poz. 1542)
- ustawa emerytalna – ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1251)
- ustawa KAS – ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2023 r. poz. 615)
- ustawa o KRS – ustawa z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2023 r. poz. 685)
- ustawa o PCC – ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (DzU z z 2023 r. poz. 170)
- ustawa o VAT – ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU z 2023 r. poz. 1570)
- ustawa o zfśs – ustawa z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 2023 r. poz. 998)
- ustawa zasiłkowa – ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2022 r. poz. 1732)
- ustawa zdrowotna – ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2022 r. poz. 2561)
- usus – ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1230)
- uzpd – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
- Założenia koncepcyjne MSSF – Założenia koncepcyjne sprawozdawczości finansowej (Conceptual Framework for Financial Reporting)
- CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
- EOG – Europejski Obszar Gospodarczy
- FEP – Fundusz Emerytur Pomostowych
- FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
- FP – Fundusz Pracy
- FS – Fundusz Solidarnościowy
- IASB – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
- IS – izba skarbowa
- KAS – Krajowa Administracja Skarbowa
- KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
- KNF – Komisja Nadzoru Finansowego
- KRBR – Krajowa Rada Biegłych Rewidentów
- KRS – Krajowy Rejestr Sądowy
- KSB – Krajowe Standardy Badania
- MF – Minister Finansów
- MPiPS – Minister Pracy i Polityki Społecznej
- MRiF – Minister Rozwoju i Finansów
- MRiPS – Minister Rodziny i Polityki Społecznej
- MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy
- NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
- PANA – Polska Agencja Nadzoru Audytowego
- PIBR – Polska Izba Biegłych Rewidentów
- PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
- pkpir – podatkowa księga przychodów i rozchodów
- PPK – pracownicze plany kapitałowe
- RM – Rada Ministrów
- SA – sąd apelacyjny
- sf – sprawozdanie finansowe
- skok – spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
- SN – Sąd Najwyższy
- SO – sąd okręgowy
- TK – Trybunał Konstytucyjny
- TSUE – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
- UCS – urząd celno-skarbowy
- UE – Unia Europejska
- US – urząd skarbowy
- WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
- WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
- WSA – wojewódzki sąd administracyjny
- zfśs – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych