Zamówienie-Koszyk
Dokończ - Edytuj - Anuluj

Droga Użytkowniczko, Drogi Użytkowniku, klikając AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU wyrazisz zgodę na to aby Rachunkowość Sp. z o.o. oraz Zaufani Partnerzy przetwarzali Twoje dane osobowe takie jak identyfikatory plików cookie, adresy IP, otwierane adresy url, dane geolokalizacyjne, informacje o urządzeniu z jakiego korzystasz. Informacje gromadzone będą w celu technicznego dostosowanie treści, badania zainteresowań tematami, dostosowania niektórych treści do lokalizacji z której jest odczytywana oraz wyświetlania reklam we własnym serwisie oraz w wykupionych przez nas przestrzeniach reklamowych w Internecie. Wyrażenie zgody jest dobrowolne.

Klikając w przycisk AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU wyrażasz zgodę na zapisanie i przechowywanie na Twoim urządzeniu plików cookie. W każdej chwili możesz skasować pliki cookie oraz ograniczyć możliwość zapisywania nowych za pomocą ustawień przeglądarki.

Wyrażając zgodę, pozwalasz nam na wyświetlanie spersonalizowanych treści m.in. indywidualne rabaty, informacje o wykupionych przez Ciebie usługach, pomiar reklam i treści.

AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU
account_circle
dehaze
Ustawienia
Zaloguj się
Strona główna
Spis treści
Zamknięcie roku
Kadry i płace
Aktualności
Książki
Prenumerata i dostęp on-line
Rachunkowość 5/2025
Rachunkowość 5/2025

Logowanie

e-mail:

hasło:

 

 

Logowanie za pomocą e-maila

Jeżeli nie pamiętasz hasła albo nie masz konta, to wyślemy na Twój e-mail wiadomość weryfikującą. Po kliknięciu w link z e-maila będziesz zalogowany na urządzeniu do chwili wylogowania.

e-mail:

Klikając w poniższy link, zgadzasz się na zapisanie podanych w formularzu danych i wykorzystywanie ich zgodnie z polityką przetwarzania danych dostępną w dokumencie ⇒Polityka przetwarzania danych osobowych (RODO)⇐

 

Logowanie do za pomocą e-maila

Sprawdzanie danych....

Data publikacji: 2024-06-03
Rachunkowość

Jak odróżnić rezerwę od rozliczeń międzyokresowych kosztów i zobowiązania warunkowego

Przemysław Mućko
Dr nauk ekonomicznych, Uniwersytet Szczeciński, Katedra Rachunkowości.

Jakie są różnice między rezerwami, biernymi rozliczeniami międzyokresowymi kosztów oraz zobowiązaniami warunkowymi?

Różnica między rezerwami a biernymi rozliczeniami międzyokresowymi kosztów (RMK) zasadza się na klasyfikacji towarzyszących im kosztów oraz zasad rachunkowości, których przestrzeganie wymaga ich utworzenia.

Zamknij

Skróty w artykułach

akty prawne, standardy i interpretacje:
  • dyrektywa 112 – dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L 347 z 11.12.2006 r.)
  • dyrektywa 2013/34/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (...) (DzUrz UE L 182 z 29.06.2013 r.)
  • Kc – ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 2023 r. poz. 1610)
  • KIMSF – interpretacje Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej
  • Kks – ustawa z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy (DzU z 2023 r. poz. 654)
  • Kp – ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (DzU z 2023 r. poz. 1465)
  • Kpc – ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 2023 r. poz. 1550)
  • Ksh – ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2022 r. poz. 1467)
  • KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości
  • MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ang. International Accounting Standards) wydawane od 2002 r. jako MSSF
  • MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (ang. International Financial Reporting Standards)
  • Op – ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (DzU z 2023 r. poz. 2383)
  • Ppsa – ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU z 2023 r. poz. 1634)
  • rozporządzenie o instrumentach finansowych – rozporządzenie Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (DzU z 2017 r. poz. 277)
  • rozporządzenie o konsolidacji – rozporządzenie Ministra Finansów z 25.09.2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU z 2017 r. poz. 676)
  • rozporządzenie składkowe – rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r. poz. 728)
  • rozporządzenie z 13.09.2017 r. – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2020 r. poz. 342)
  • specustawa – ustawa z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1327)
  • uobr – ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (DzU z 2023 r. poz. 1015)
  • uor – ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (DzU z 2023 r. poz. 120)
  • updof – ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r. poz. 2647)
  • updop – ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2022 r. poz. 2587)
  • upol – ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2023 r. poz. 70)
  • US GAAP – Amerykańskie Standardy Rachunkowości (ang. Generally Accepted Accounting Principles)
  • ustawa akcyzowa – ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2023 r. poz. 1542)
  • ustawa emerytalna – ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1251)
  • ustawa KAS – ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2023 r. poz. 615)
  • ustawa o KRS – ustawa z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2023 r. poz. 685)
  • ustawa o PCC – ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (DzU z z 2023 r. poz. 170)
  • ustawa o VAT – ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU z 2023 r. poz. 1570)
  • ustawa o zfśs – ustawa z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 2023 r. poz. 998)
  • ustawa zasiłkowa – ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2022 r. poz. 1732)
  • ustawa zdrowotna – ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2022 r. poz. 2561)
  • usus – ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1230)
  • uzpd – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
  • Założenia koncepcyjne MSSF – Założenia koncepcyjne sprawozdawczości finansowej (Conceptual Framework for Financial Reporting)
pozostałe skróty:
  • CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
  • EOG – Europejski Obszar Gospodarczy
  • FEP – Fundusz Emerytur Pomostowych
  • FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
  • FP – Fundusz Pracy
  • FS – Fundusz Solidarnościowy
  • IASB – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
  • IS – izba skarbowa
  • KAS – Krajowa Administracja Skarbowa
  • KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
  • KNF – Komisja Nadzoru Finansowego
  • KRBR – Krajowa Rada Biegłych Rewidentów
  • KRS – Krajowy Rejestr Sądowy
  • KSB – Krajowe Standardy Badania
  • MF – Minister Finansów
  • MPiPS – Minister Pracy i Polityki Społecznej
  • MRiF – Minister Rozwoju i Finansów
  • MRiPS – Minister Rodziny i Polityki Społecznej
  • MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy
  • NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
  • PANA – Polska Agencja Nadzoru Audytowego
  • PIBR – Polska Izba Biegłych Rewidentów
  • PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
  • pkpir – podatkowa księga przychodów i rozchodów
  • PPK – pracownicze plany kapitałowe
  • RM – Rada Ministrów
  • SA – sąd apelacyjny
  • sf – sprawozdanie finansowe
  • skok – spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
  • SN – Sąd Najwyższy
  • SO – sąd okręgowy
  • TK – Trybunał Konstytucyjny
  • TSUE – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
  • UCS – urząd celno-skarbowy
  • UE – Unia Europejska
  • US – urząd skarbowy
  • WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
  • WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
  • WSA – wojewódzki sąd administracyjny
  • zfśs – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych
Skróty w tekście

Wyświetlono 9% treści artykułu
Przeczytaj też:

Proporcjonalne obliczanie i ujmowanie przychodów z niezakończonych usług budowlanych
Przychody z wykonywania umowy budowlanej, w której proces budowy obejmuje lata 2024–2027, są ujmowane – zgodnie z zasadami (polityką) rachunkowości spółki – w proporcji do udziału kosztów poniesionych od dnia zawarcia umowy. Budowa dotyczy elewatorów (budowle), które mają służyć kontrahentowi do przechowywania materiałów sypkich.
Na podstawie jakich kategorii kosztów ww. udział przychodów powinien być prawidłowo wyliczany? Czy trzeba uwzględnić wszystkie koszty związane z budową, w tym przewozu sprzętu budowlanego na plac budowy oraz sporządzenia dokumentacji projektowo-technicznej?
Czy można odstąpić od szacowania przychodów w powyższy sposób, jeśli są one marginalne (w 2024 r. projekt nie powodował istotnych kosztów, bo w pierwszej kolejności były gromadzone pozwolenia administracyjne oraz sporządzano ww. dokumentację, a następnie zwieziono maszyny budowlane na plac budowy)?

Kwestii specyficznego obliczania i ujmowania kosztów/przychodów z usług niezakończonych (w tym budowlanych) poświęcone są art. 34a–34d uor.

⇒ czytaj dalej ⇐

Zatwierdzenie sprawozdania finansowego spółki cywilnej
Prowadzę księgi rachunkowe spółki cywilnej osób fizycznych. Właściciele spółki realizują jej bieżące sprawy i podpisują się pod rocznym sprawozdaniem finansowym.
Czy muszą je jeszcze zatwierdzać?

Tak, sprawozdanie finansowe spółki cywilnej, prowadzącej księgi rachunkowe na podstawie uor, podlega zatwierdzeniu.

⇒ czytaj dalej ⇐

Wycena wyrobów gotowych według ceny sprzedaży netto
Zarówno w ust. 3, jak i w ust. 5 art. 28 uor jest mowa o cenie sprzedaży netto, ale rozumianej nieco inaczej. Którą cenę sprzedaży netto należy zatem stosować do wyceny wyrobów gotowych?

Podstawową zasadą wyceny wyrobów gotowych jest wycena według kosztu ich wytworzenia, określonego w art. 28 ust. 3 uor. Na potrzeby wyceny bilansowej koszt wytworzenia nie może być jednak wyższy od cen sprzedaży netto produktów.

⇒ czytaj dalej ⇐

Sporządzanie sprawozdań na podstawie danych z bufora
W naszym programie finansowo-księgowym dowody księgowe przed ich ostatecznym przeniesieniem do ksiąg rachunkowych można przechowywać w tzw. buforze. Kontrola NIK zarzuciła, że w jednostce sprawozdania budżetowe sporządzano niezgodnie z uor – na podstawie zapisów ujętych w buforze, a nie na podstawie zamkniętych ksiąg rachunkowych. Nadmienię, że sprawozdania sporządzono i przekazano w odpowiednim terminie. Ponadto, prowadzone w jednostce księgi rachunkowe umożliwiają sporządzanie miesięcznych sprawozdań budżetowych na podstawie niezapisanych trwale zapisów księgowych oraz nie dokonywano żadnych modyfikacji mogących powodować niezgodność z zatwierdzonymi miesięcznymi sprawozdaniami budżetowymi.
Czy taka praktyka jest nieprawidłowa?

Z powyższych informacji wynika, że sprawozdania budżetowe i inne sprawozdania zostały sporządzone na podstawie danych niezaksięgowanych w sposób trwały, gdyż żadne przechowywane w buforze dane nie były zatwierdzane i nie zostały przeniesione do ksiąg rachunkowych, pomimo zakończenia okresów sprawozdawczych.

⇒ czytaj dalej ⇐

Ewidencja kosztów magazynowania towarów
Nasza spółka zajmuje się sprzedażą hurtową towarów. Część towarów jest przechowywana w magazynach innych jednostek.
Jak ujmować koszty ich magazynowania?

Towary zalicza się do rzeczowych składników aktywów obrotowych i są one wyceniane w bilansie według cen nabycia lub kosztów wytworzenia nie wyższych od cen ich sprzedaży netto na dzień bilansowy (art. 28 ust. 1 pkt 6 uor) lub według cen zakupu (art. 34 ust. 1 pkt 1 uor).

⇒ czytaj dalej ⇐

Czy krajowe standardy rachunkowości można stosować wybiórczo
Jednostka, ustalając zasady (politykę) rachunkowości, może stosować krajowe standardy rachunkowości wydane przez Komitet Standardów Rachunkowości, co wynika z art. 10 ust. 3 uor.
Czy oznacza to, że mamy prawo stosować jedynie wybrane standardy bądź ich określone zapisy?

Odpowiedź na to pytanie zawiera KSR 7 Zmiany zasad (polityki) rachunkowości, wartości szacunkowych, poprawianie błędów, zdarzenia następujące po dniu bilansowym – ujęcie i prezentacja, w którym stwierdza się, że:

⇒ czytaj dalej ⇐

Zakup zawiesi łańcuchowych do dźwigu – jak rozliczyć w księgach rachunkowych
Spółka kupiła zawiesia łańcuchowe do dźwigów. Ich jednostkowa cena nabycia przekracza 10 000 zł. Zakup wiązał się z realizacją przyjętego jednorazowego zamówienia,nie ma pewności, czy zawiesia będą nadal wykorzystywane w prowadzonej działalności.
Czy na potrzeby rachunkowości ich zakup zwiększa wartość początkową dźwigu (mogą być wykorzystane do różnych dźwigów)? Czy może ująć je jako odrębny środek trwały (nie można przewidzieć okresu ich wykorzystania, gdyż były zakupione do realizacji konkretnego zamówienia) albo odnieść w koszty materiałów jako części wykorzystane przez spółkę jeden raz?

Zacznijmy od analizy, czy zawiesia łańcuchowe zwiększają wartość początkową środka trwałego. Zgodnie z KSR 11 Środki trwałe:

⇒ czytaj dalej ⇐

Wątpliwości co do istnienia zobowiązania i brak możliwości ich wyjaśnienia z powodu zakazu kontaktu z kontrahentem – wpływ na opinię z badania
Badając sprawozdanie finansowe spółki z o.o., dowiedziałem się od jej dyrektora handlowego, że niedawno jeden z kontrahentów skierował do spółki przedsądowe wezwanie do zapłaty za naruszenie warunków umownych. Prezes spółki (zarząd jednoosobowy) i jednocześnie właściciel nie chce udostępnić mi korespondencji z klientem nt. tej sprawy, nie zezwala też na kontakt z klientem. Twierdzi, że zaszło nieporozumienie i w najbliższym czasie pismo zostanie wycofane. Kancelaria prawnicza obsługująca spółkę nie otrzymała żadnej informacji w tej sprawie.
Sytuacja jest dla mnie niezrozumiała i kłopotliwa, bo kwota, o której wspominał dyrektor handlowy, jest znacząca (z niewielkiego zysku zrobiłaby się ogromna strata finansowa, która mogłaby zagrozić istnieniu spółki). Nie widzę także możliwości uzyskania jakichkolwiek alternatywnych dowodów badania w kierunku potwierdzenia (lub zaprzeczenia) istnienia tego potencjalnego zobowiązania (protokoły z posiedzenia zarządu nic nie wnoszą, a rady nadzorczej w spółce nie ma).
Czy powinienem, wbrew woli klienta, porozmawiać z kontrahentem nt. szczegółów wysłanego pisma? Czy w takiej sytuacji możliwe jest wydanie opinii bez zastrzeżeń? Prezes przekazał oświadczenie o kontynuacji działalności jednostki, a w sprawozdaniu finansowym nie pojawia się informacja o ww. piśmie.

W myśl pkt 5 KSB 200 w brzmieniu MSB 200 Ogólne cele niezależnego biegłego rewidenta oraz przeprowadzanie badania zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Badania podstawą do wyrażenia opinii przez biegłego rewidenta badającego zgodnie z MSB jest uzyskanie przez niego racjonalnej pewności, czy sprawozdanie finansowe jako całość nie zawiera istotnego zniekształcenia, niezależnie od tego, czy zostało ono spowodowane błędem, czy oszustwem.

⇒ czytaj dalej ⇐

Amortyzacja nieruchomości inwestycyjnych
W wyniku zakończenia budowy przyjęliśmy do użytkowania środek trwały, który został zakwalifikowany jako nieruchomość inwestycyjna.
Jak ujmować w księgach rachunkowych jego amortyzację?

Inwestycje w nieruchomości to takie obiekty lub prawa (np. prawo wieczystego użytkowania gruntu), które jednostka utrzymuje w celu osiągnięcia z nich korzyści ekonomicznych w formie przyrostu wartości, innych pożytków (np. opłat za najem) lub sprzedaży.

⇒ czytaj dalej ⇐

Niezapłacone odsetki od kredytów – ujęcie w rachunku przepływów pieniężnych
Nasza jednostka sporządza rachunek przepływów pieniężnych metodą pośrednią.
Czy naliczone, a niezapłacone odsetki od kredytów mają wpływ na ten rachunek?

Według uor odsetki od kredytów ujmuje się z uwzględnieniem zasady memoriałowej (art. 6 ust. 1 uor), co powoduje ich ewidencję w kosztach, a w konsekwencji wpływają one na wynik finansowy.

⇒ czytaj dalej ⇐
Rachunkowość 4/2025
Przegląd aktualności