Estoński CIT od ubezpieczenia samochodu osobowego

Do dochodów objętych ryczałtem od dochodów spółek (tzw. estoński CIT) należą tzw. ukryte zyski, a także wydatki niezwiązane z działalnością gospodarczą. Zalicza się do nich – zgodnie z art. 28m ust. 4 pkt 2 i ust. 4a updop – m.in. wydatki i odpisy amortyzacyjne oraz odpisy z tytułu trwałej utraty wartości, związane z używaniem samochodów osobowych, środków transportu lotniczego, taboru pływającego oraz innych składników majątku:

• w pełnej wysokości – w przypadku składników majątku wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności gospodarczej,
• w wysokości 50% – w przypadku składników majątku, które nie są wykorzystywane wyłącznie na cele działalności gospodarczej.

Wśród wydatków związanych ze składnikami majątku wykorzystywanymi do tzw. celów mieszanych (głównie samochodami osobowymi) są m.in. koszty ich ubezpieczenia. Powstała wątpliwość, czy od wydatku dotyczącego ubezpieczenia samochodu osobowego ryczałt trzeba płacić jednorazowo, już w momencie opłacenia polisy, nawet jeśli ubezpieczenie jest w księgach rachunkowych rozliczane w czasie (poprzez rozliczenia międzyokresowe kosztów), czy sukcesywnie, w momencie zaksięgowania na koncie kosztowym kolejnej części polisy.

Art. 28t ust. 1 pkt 4 updop, regulujący termin zapłaty ryczałtu, stanowi, że podatnik jest obowiązany do zapłaty ryczałtu od dochodu z tytułu ukrytych zysków i dochodu z tytułu wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano wypłaty, wydatku lub wykonania świadczenia.

Literalne brzmienie przepisu wskazuje na moment dokonania wypłaty (poniesienia wydatku). Sugeruje to, że obowiązek zapłaty podatku należy wiązać z faktem opłacenia kosztu (czyli stosować tzw. metodę kasową). Takie podejście przeczyłoby zaś obowiązującym zasadom rachunkowości oraz nastręczałoby wielu kłopotów związanych z „wyłuskaniem” z ksiąg rachunkowych właściwych zapisów, niezbędnych do obliczenia podatku.

W interpretacji z 22.06.2023 r. (0111-KDIB1-2.4010.825.2022.1.AK) KIS wskazała, że art. 28t ust. 1 pkt 4 updop należy odczytywać inaczej. Dochód z tytułu ukrytych zysków oraz wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą dla celów opodatkowania ryczałtem powstaje niezależnie od tego, czy podatnik zapłacił już za usługę bądź towar. Istotny jest tu moment zaksięgowania danej operacji gospodarczej obciążającej wynik finansowy netto ustalany na podstawie przepisów o rachunkowości. W konsekwencji estoński CIT należy zapłacić do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatnik ujmie daną operację gospodarczą na koncie kosztowym (m.in. zapisy na kontach zespołu 4, 5 i 7).

Co istotne, według KIS opodatkowaniu ryczałtem podlegają również wydatki na polisy ubezpieczeniowe samochodów używanych dla celów mieszanych, które zawarto w roku poprzedzającym przejście spółki na estoński CIT, jeżeli są to koszty rozliczane w czasie zgodnie z przepisami prawa bilansowego i obciążają wynik finansowy tej spółki jako podatnika ryczałtu.