Dodatkowy zasiłek opiekuńczy – wznowienie wypłaty od 9.11.2020

Na mocy specustawy podczas trwania stanu epidemii pracodawcy mogą – w drodze porozumienia z pracownikami – obniżać wymiar czasu pracy lub wprowadzać okresowo mniej korzystne warunki zatrudnienia. Wpływało to na obliczanie zasiłków chorobowego i opiekuńczego, w tym dodatkowego opiekuńczego oraz macierzyńskiego. Zastosowanie miał bowiem art. 40 ustawy zasiłkowej.

Dane te pozyskuje ZUS i udostępnia płatnikom składek dla celów wypłaty świadczeń chorobowych. Pracownicy powinni jednak poinformować pracodawcę (np. telefonicznie lub e-mailem) o przyczynie nieobecności w pracy.

Wydłużenie okresu pobierania zasiłku wynika z ustawy z 19.06.2020 o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 (DzU poz. 1086, dalej tarcza 4.0), a także z rozporządzenia RM z 25.06.2020 w sprawie określenia dłuższego okresu pobierania dodatkowego zasiłku opiekuńczego w celu przeciwdziałania COVID-19 (DzU poz. 1108).

Istnieje możliwość uzyskania zasiłku opiekuńczego również za dni dla pracownika wolne, jak sobota i niedziela. Jednak warunek jest taki, że w te dni pracownik nadal opiekuje się dzieckiem i nie ma drugiego rodzica/małżonka, który mógłby się nim zająć.

Tak wynika z rozporządzeń RM z 14.05.2020 (obowiązujących od 4.05.2020) w sprawie określenia dłuższego okresu pobierania dodatkowego zasiłku opiekuńczego w celu przeciwdziałania COVID-19 (DzU poz. 855 i 856).

Nieprzepracowanie całego miesiąca przekłada się na wysokość wynagrodzenia. Sposób obliczenia wynagrodzenia za przepracowaną część miesiąca zależy od systemu wynagradzania oraz od przyczyny nieobecności w pracy. Pracownik, który przez część miesiąca wykazuje absencję, oprócz wynagrodzenia chorobowego czy zasiłku ma prawo również do wynagrodzenia za czas pracy. Obliczenia tej części pensji dokonuje się w przypadku, gdy pracownik ma określone wynagrodzenie w stałej stawce miesięcznej (np. 5000 zł), a także pewne składniki jak premie czy dodatki liczone stałym procentem od podstawy zasadniczej (np. 20% z 5000 zł).

Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę w czasie urlopu pracownika ani w czasie jego innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy, jeżeli nie upłynął jeszcze okres uprawniający do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia (art. 41 Kp). Oznacza to, że w czasie przebywania pracownika na zasiłku opiekuńczym pracodawca nie może wypowiedzieć umowy, gdyż opieka jest usprawiedliwioną nieobecnością. Pracodawca mógłby w tym czasie jedynie rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika (w trybie natychmiastowym), ale musiałyby ku temu istnieć poważne przesłanki, np. ciężkie naruszenie przez niego podstawowych obowiązków pracowniczych.

Od 12.03.2020 r. z powodu zagrożenia koronawirusem zostały zawieszone zajęcia w szkołach, przedszkolach, żłobkach, początkowo na 2 tyg. – do 25 marca, a następnie okres ten przedłużono do 10 kwietnia. Zamknięcie tych placówek oznacza dla pracowników rodziców konieczność zorganizowania opieki młodszym dzieciom, które zostają w domu.