Czy trzeba odprowadzać składkę zdrowotną za ucznia-praktykanta pobierającego stypendium

Tak wynika z decyzji NFZ z 15.04.2019 (12 2621/I-2/WSS/2019).

Przedsiębiorca realizuje projekt współfinansowany ze środków UE w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego w zakresie wsparcia szkolnictwa zawodowego. Będzie organizować płatne praktyki zawodowe dla uczniów. Za udział w nich otrzymają wynagrodzenie (stypendium).

Przez „praktykę zawodową” rozumie się nabywanie w zakładzie pracy przez ucznia umiejętności praktycznych do wykonywania pracy przez realizowanie zadań w miejscu pracy bez nawiązywania stosunku pracy z pracodawcą w wymiarze maksymalnie 150 godz. na ucznia. Część uczniów jest pełnoletnia. Praktyki zawodowe nie są formą praktycznej nauki zawodu, o której mowa w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z 15.12.2010 w sprawie praktycznej nauki zawodu (DzU nr 244 poz. 1626).

Za 150 godz. praktyki zawodowej praktykantowi przysługuje miesięczne stypendium (1480 zł brutto). W przypadku mniejszej liczby godzin wysokość stypendium nalicza się proporcjonalnie. Powinno być ono wypłacone jednorazowo po odbyciu całej praktyki, nie później niż w ciągu 20 dni roboczych miesiąca następnego po tym, w którym praktyka została zakończona.

Przedsiębiorca nabrał wątpliwości, czy uczniów należy zgłosić do ubezpieczenia zdrowotnego.

NFZ uznał, że tak. Przypomniał, że w myśl art. 66 ust. 1 pkt 24a ustawy zdrowotnej obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby pobierające stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na które zostały skierowane przez podmiot inny niż powiatowy urząd pracy, niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu.

Natomiast art. 66 ust. 2 ustawy zdrowotnej stanowi, że status członka rodziny osoby ubezpieczonej i członka rodziny będącego osobą uprawnioną do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji zwalnia z obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego osoby, o których mowa w ust. 1 pkt 17–20, 26–28b, 30 i 33.

Za członka rodziny uznaje się dziecko własne, dziecko małżonka, dziecko przysposobione, wnuka albo dziecko obce, dla którego ustanowiono opiekę, bądź dziecko obce w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka, do ukończenia przez nie 18 lat, a jeżeli uczy się nadal w szkole, zakładzie kształcenia nauczycieli, uczelni lub jednostce naukowej prowadzącej studia doktoranckie – do ukończenia 26 lat (art. 5 ust. 3 lit. a ustawy zdrowotnej).

Jedynie we wskazanych przypadkach status członka rodziny zwalnia zatem z obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego z ww. tytułów.

W katalogu osób wymienionych w art. 66 ust. 2, zwolnionych z obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego z powodu posiadania statusu członka rodziny, nie ma pobierających stypendium na podstawie art. 66 ust. 1 pkt 24a. Jeśli zatem uczniowie w zakresie ubezpieczeń zdrowotnych mają status członka rodziny osoby ubezpieczonej, to okoliczność ta nie zwalnia ich z podlegania obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego na podstawie art. 66 ust. 1 pkt 24a ustawy zdrowotnej.

Otrzymywanie przez uczniów stypendium w okresie odbywania płatnych praktyk zawodowych stanowi obowiązkowy tytuł do ubezpieczenia zdrowotnego.

NFZ rozważył również sytuację, gdy uczniowie, pobierający stypendium w okresie odbywania płatnych praktyk zawodowych, mają już inne tytuły do ubezpieczenia zdrowotnego, wymienione w art. 66 ust. 1 ustawy zdrowotnej (np. jako pracownicy młodociani). Wskazał, że podlegają oni wówczas temu ubezpieczeniu i nie są objęci obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego na podstawie art. 66 ust. 1 pkt 24a z racji przyznania stypendium.