Uproszczona ewidencja w kołach gospodyń wiejskich i organizacjach pozarządowych – wyższy limit przychodów
Ustawa z 8.11.2024 r. o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz ustawy o kołach gospodyń wiejskich (DzU poz. 1761) wprowadziła istotne zmiany w funkcjonowaniu organizacji pozarządowych oraz kół gospodyń wiejskich (KGW), mające na celu uproszczenie procedur ewidencyjnych i rozszerzenie dostępu do uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów (uepik).
Ustawa z 8.11.2024 r. o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz ustawy o kołach gospodyń wiejskich (DzU poz. 1761) wprowadziła istotne zmiany w funkcjonowaniu organizacji pozarządowych oraz kół gospodyń wiejskich (KGW), mające na celu uproszczenie procedur ewidencyjnych i rozszerzenie dostępu do uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów (uepik).
Większość zmian zaplanowanych w tej ustawie wejdzie w życie 1.01.2026 r., ale już od 2025 r. zmienił się limit przychodów uprawniający do prowadzenia uepik przez organizacje pozarządowe i KGW. Wynosił 100 tys. zł, a wzrósł do 1 mln zł (art. 10a ust. 1 pkt 5 ustawy z 24.04.2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, tekst jedn. DzU z 2024 r. poz. 1491, dalej udpp, i art. 24 ust. 1 pkt 3 ustawy z 9.11.2018 r. o kołach gospodyń wiejskich, tekst jedn. DzU z 2025 r. poz. 310, dalej ustawa o KGW).
Limit ten dotyczy jeszcze w tym roku zamkniętego katalogu przychodów, gdyż należy pamiętać, że aby móc prowadzić uepik:
- organizacja pozarządowa może osiągać przychody wyłącznie ze źródeł wymienionych w art. 10a ust. 1 pkt 4 udpp: z działalności nieodpłatnej pożytku publicznego z tytułu składek członkowskich, darowizn, zapisów, spadków, dotacji, subwencji, przychodów pochodzących z ofiarności publicznej, z działalności odpłatnej pożytku publicznego z tytułu sprzedaży towarów i usług, z tytułu sprzedaży, najmu lub dzierżawy składników majątkowych i z tytułu odsetek od środków pieniężnych na rachunkach bankowych lub rachunkach w skok, prowadzonych w związku z wykonywaną działalnością, w tym także odsetek od lokat terminowych oraz innych form oszczędzania, przechowywania lub inwestowania, tworzonych na tych rachunkach,
- KGW mogą osiągać przychody wyłącznie ze źródeł wskazanych w art. 24 ust. 1 pkt 1 ustawy o KGW: z działalności statutowej z tytułu składek członkowskich, darowizn, zapisów, dotacji, pomocy finansowej, nagród, sprzedaży wyrobów sztuki ludowej, w tym rękodzieła i rzemiosła ludowego i artystycznego, żywności regionalnej oraz biletów wstępu na występy artystyczne KGW, oraz podobnie jak organizacje pozarządowe z tytułu sprzedaży, najmu lub dzierżawy składników majątkowych oraz z tytułu odsetek od środków pieniężnych na rachunkach bankowych lub rachunkach w skok oraz odsetek od lokat i innych form oszczędzania, przechowywania lub inwestowania.
Darowizny rzeczowe wciąż wliczane
Do zwiększonego limitu 1 mln zł przychodów w 2025 r. wliczają się nadal przychody z darowizn rzeczowych przeznaczonych na działalność statutową (mają być wyłączone z tego limitu dopiero w 2026 r.). Odmienne informacje w tym zakresie, które pojawiły się np. w filmach poradnikowych Fundacji Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego dla organizacji pozarządowych i KGW, zamieszczonych w największym serwisie dla organizacji www.ngo.pl czy na stronie Polskiego Związku Kół Gospodyń Wiejskich, są błędne.
Oznacza to, że organizacje i KGW, które w poprzednim roku obrotowym osiągnęły przychody (wyłącznie z ww. źródeł) nieprzekraczające kwoty 1 mln zł, mogły do końca stycznia zdecydować się na prowadzenie uepik (jeśli nie mają statusu organizacji pożytku publicznego). Decyzję o prowadzeniu uproszczonej ewidencji mogą również podjąć w tym roku wszystkie nowo zakładane organizacje pozarządowe i KGW, o ile w terminie 30 dni od dnia rozpoczęcia działalności zawiadomią o tym naczelnika US. Organizacje pozarządowe muszą dodatkowo działać w sferze zadań publicznych określonych w art. 4 ust. 1 udpp i nie mogą prowadzić działalności gospodarczej.
Co się zmieni w przyszłym roku
Od 1.01.2026 r. wejdą w życie kolejne zmiany wprowadzone ww. ustawą nowelizującą, które:
- usuną wymóg osiągania przychodów wyłącznie z określonych wyżej źródeł (ale nadal uepik będzie niedostępna dla organizacji, które prowadzą działalność gospodarczą),
- wydłużą termin na poinformowanie naczelnika US o wyborze uproszczonej ewidencji (w terminie do końca 3. miesiąca roku podatkowego, w którym rozpoczyna się prowadzenie ewidencji, a w przypadku jednostek rozpoczynających działalność – w terminie 90 dni od dnia rozpoczęcia działalności),
- wydłużą do 90 dni termin na poinformowanie o rezygnacji z uepik bądź o niespełnianiu warunków umożliwiających jej prowadzenie.
Wymóg nieprowadzenia działalności gospodarczej obejmie również KGW (na razie dotyczy tylko organizacji pozarządowych). W stosunku do organizacji pozarządowych zniesiony zostanie natomiast wymóg działania w sferze zadań publicznych określonych w art. 4 ust. 1 udpp. Organizacje od 1.01.2026 r. będą miały także możliwość rezygnacji z uepik w trakcie roku podatkowego. Jak już o tym była mowa, wejdzie też w życie przepis mówiący o tym, że do limitu przychodów uprawniających do prowadzenia ewidencji nie wlicza się wartości darowizn rzeczowych przeznaczonych na działalność statutową. Określony zostanie również (rozporządzeniem) nowy wzór ewidencji uwzględniający m.in. sposób wyodrębnienia przychodów ze środków publicznych.
Zaloguj się
Aby czytać dalej, jeśli masz wykupiony abonament
Kup dostęp do tego artykułu
Cena dostępu do pojedynczego artykułu tylko 12,30
Kup abonament
| Abonamenty on-line | Prenumeratorzy | Członkowie SKwP | ||||||||
|
Bezpłatny dostęp do tego artykułu i ponad 3500 innych, dla prenumeratorów miesięcznika „Rachunkowość". Pomoc w uzyskaniu dostępu:
|
15% rabat na wszystkie zakupy. Zapytaj o kod w swoim Oddziale. Stowarzyszenie Księgowych w Polsce jest organizacją, do której należy ponad 26 000 księgowych, a członkostwo wiąże się z licznymi korzyściami. |
„Rachunkowość” - od 75 lat źródło rzetelnej wiedzy!
Skróty w artykułach
- dyrektywa 112 – dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L 347 z 11.12.2006 r.)
- dyrektywa 2013/34/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (...) (DzUrz UE L 182 z 29.06.2013 r.)
- Kc – ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 2023 r. poz. 1610)
- KIMSF – interpretacje Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej
- Kks – ustawa z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy (DzU z 2023 r. poz. 654)
- Kp – ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (DzU z 2023 r. poz. 1465)
- Kpc – ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 2023 r. poz. 1550)
- Ksh – ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2022 r. poz. 1467)
- KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości
- MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ang. International Accounting Standards) wydawane od 2002 r. jako MSSF
- MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (ang. International Financial Reporting Standards)
- Op – ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (DzU z 2023 r. poz. 2383)
- Ppsa – ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU z 2023 r. poz. 1634)
- rozporządzenie o instrumentach finansowych – rozporządzenie Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (DzU z 2017 r. poz. 277)
- rozporządzenie o konsolidacji – rozporządzenie Ministra Finansów z 25.09.2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU z 2017 r. poz. 676)
- rozporządzenie składkowe – rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r. poz. 728)
- rozporządzenie z 13.09.2017 r. – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2020 r. poz. 342)
- specustawa – ustawa z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1327)
- uobr – ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (DzU z 2023 r. poz. 1015)
- uor – ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (DzU z 2023 r. poz. 120)
- updof – ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r. poz. 2647)
- updop – ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2022 r. poz. 2587)
- upol – ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2023 r. poz. 70)
- US GAAP – Amerykańskie Standardy Rachunkowości (ang. Generally Accepted Accounting Principles)
- ustawa akcyzowa – ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2023 r. poz. 1542)
- ustawa emerytalna – ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1251)
- ustawa KAS – ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2023 r. poz. 615)
- ustawa o KRS – ustawa z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2023 r. poz. 685)
- ustawa o PCC – ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (DzU z z 2023 r. poz. 170)
- ustawa o VAT – ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU z 2023 r. poz. 1570)
- ustawa o zfśs – ustawa z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 2023 r. poz. 998)
- ustawa zasiłkowa – ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2022 r. poz. 1732)
- ustawa zdrowotna – ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2022 r. poz. 2561)
- usus – ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1230)
- uzpd – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
- Założenia koncepcyjne MSSF – Założenia koncepcyjne sprawozdawczości finansowej (Conceptual Framework for Financial Reporting)
- CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
- EOG – Europejski Obszar Gospodarczy
- FEP – Fundusz Emerytur Pomostowych
- FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
- FP – Fundusz Pracy
- FS – Fundusz Solidarnościowy
- IASB – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
- IS – izba skarbowa
- KAS – Krajowa Administracja Skarbowa
- KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
- KNF – Komisja Nadzoru Finansowego
- KRBR – Krajowa Rada Biegłych Rewidentów
- KRS – Krajowy Rejestr Sądowy
- KSB – Krajowe Standardy Badania
- MF – Minister Finansów
- MPiPS – Minister Pracy i Polityki Społecznej
- MRiF – Minister Rozwoju i Finansów
- MRiPS – Minister Rodziny i Polityki Społecznej
- MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy
- NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
- PANA – Polska Agencja Nadzoru Audytowego
- PIBR – Polska Izba Biegłych Rewidentów
- PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
- pkpir – podatkowa księga przychodów i rozchodów
- PPK – pracownicze plany kapitałowe
- RM – Rada Ministrów
- SA – sąd apelacyjny
- sf – sprawozdanie finansowe
- skok – spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
- SN – Sąd Najwyższy
- SO – sąd okręgowy
- TK – Trybunał Konstytucyjny
- TSUE – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
- UCS – urząd celno-skarbowy
- UE – Unia Europejska
- US – urząd skarbowy
- WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
- WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
- WSA – wojewódzki sąd administracyjny
- zfśs – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych
