Dokąd zmierza polska rachunkowość?

Przebieg akcji „czwartkowe wieczory z uor”

Czwartkowe Wieczory z UOR obejmowały cykl czternastu postów opublikowanych w naszych mediach społecznościowych. Śledząc (mamy nadzieję, że aktywnie) nasze profile społecznościowe, mieliście okazję przypomnieć sobie o wybranych przez nas, intrygujących lub nie do końca wpisujących się w obecną rzeczywistość gospodarczą regulacjach rachunkowości. Przebieg akcji Czwartkowe Wieczory z UOR został podsumowany w poniższych punktach, prezentujących treści publikowane poprzez nasze kanały nadawcze we wskazanych datach:

• 7 marca 2024 r. – Inauguracja akcji: Celem pierwszego postu naszej akcji było nakreślenie jej sensu oraz zachęcenie Was do aktywnego udziału.

• 14 marca 2024 r. – Zakres regulacji w UOR: W premierowym (w sensie merytorycznym) wydaniu Czwartkowych Wieczorów z UOR rozpatrywaliśmy wspólnie relacje pomiędzy regulacjami UOR, rozporządzeń regulujących rachunkowość oraz Krajowymi Standardami Rachunkowości. Z przeprowadzonej ankiety wynika, że Waszym zdaniem UOR zdecydowanie powinna zawierać wyłącznie ogólne zasady i kluczowe zagadnienia, pozostawiając szczegółowe wytyczne do odrębnych Krajowych Standardów Rachunkowości (KSR).

• 21 marca 2024 r. – Stosowanie MSR/MSSF jako podstawy sporządzania sprawozdania finansowego na zasadzie dobrowolności: Realizując cele naszej akcji zapytaliśmy Was, czy stosowanie MSR/MSSF powinno być dobrowolne. Na podstawie przeprowadzonej ankiety nie udało się wypracować jednolitego wniosku, choć nieznaczna większość z respondentów uznała, że MSR/MSSF powinny być dopuszczone dla wszystkich jednostek, niezależnie od spełnienia określonych kryteriów.

• 28 marca 2024 r. – Terminy sporządzenia i zatwierdzenia sprawozdania finansowego: W ramach naszej zabawy zapytaliśmy Was, czy art. 52 ust. 1 UOR i art. 53 ust. 1 określające terminy sporządzenia i zatwierdzenia sprawozdania finansowego powinny zostać utrzymane w obecnej formie. Podobnie jak w przypadku wcześniejszego wydania Czwartkowych Wieczorów z UOR, zdania w tej materii były podzielone.

• 4 kwietnia 2024 r. – Wybrane zapisy UOR a praktyka: Przygotowując dla Was Czwartkowy Wieczór z UOR we wskazanej dacie przytoczyliśmy wymogi ustawy, które w obecnych realiach są trudne do spełnienia albo po prostu niepotrzebne. Wspomnieliśmy tym samym o wymogu posiadania opisu algorytmów wykorzystywanych w Waszych systemach księgowych czy obowiązku wydruku ksiąg rachunkowych na koniec roku obrotowego i sporządzania ZOiS co miesiąc. Jak się okazuje, ponad połowa z respondentów nie spełnia wskazanych wymogów.

• 11 kwietnia 2024 r. – Wielkie porządki w UOR: Na potrzeby ówczesnej dyskusji przypomnieliśmy, że w UOR istnieją obszary, które wymagałyby uporządkowania. Wskazany problem tyczy się np. rozpatrzenia poukładania definicji w kolejności alfabetycznej, a nie tematycznie (tak jest obecnie),zadbania, by przepisy dotyczące określonych obszarów tematycznych (np. konsolidacji) znajdowały się w jednym miejscu w UOR, wyodrębnienia segmentu w UOR dotyczącego uproszczeń (obecnie przepisy dotyczące uproszczeń są „rozsiane” po UOR) czy wskazania, które przepisy odnoszą się bezpośrednio do sprawozdań śródrocznych i sprawozdań specjalnego przeznaczenia (np. sporządzanych na potrzeby postępowania likwidacyjnego). W trakcie zabawy uznaliście, że najwyższy priorytet należy nadać zmianom w postaci odpowiedniej segmentacji UOR.

• 18 kwietnia 2024 r. – Zakres informacji prezentowanych w SF: W ramach naszej wieczornej, czwartkowej dyskusji rozpatrywaliśmy temat zakresu informacji prezentowanych w SF zgodnie z wymogami UOR. Co ciekawe, połowa osób biorących udział w dyskusji stwierdziła, że zakres informacji wymaganych przez UOR powinien być ograniczony.

• 25 kwietnia 2024 r. – Ujawnienia dotyczące podatku odroczonego: Zapytaliśmy Was, rozszerzenie w UOR zakresu informacji ujawnianych w informacji dodatkowej o różnice przejściowe, straty podatkowe oraz wakacje podatkowe stanowiłoby wartość dodaną z perspektywy interesariuszy. Większość z Was uznała, że taka zmiana byłaby uzasadniona.

• 9 maja 2024 r. – Definicja zysków zatrzymanych: Publikacja wspomnianego postu została zainspirowana faktem, że do dziś nie wypracowano jednej definicji pojęcia zysków zatrzymanych. Dlatego też zwróciliśmy się do Was, drodzy księgowi, z prośbą o wskazanie jakie składniki kapitału własnego stanowią zyski zatrzymane. Zdecydowana większość z Was uznała, że zyski zatrzymane obejmuje kapitał zapasowy, pozostałe kapitały rezerwowe oraz zysk/strata netto bieżącego okresu.

• 16 maja 2024 r. – Przechowywanie i ochrona danych ksiąg rachunkowych: Publikując informacje nt. przytaczanego problemu zasygnalizowaliśmy, że obecnie UOR zawiera raczej ogólne zapisy w zakresie przechowywania i ochrony danych w kontekście technologii komputerowych. Tym samym zapytaliśmy Was, w jakim kierunku powinny zostać zmienione zapisy dotyczące przechowywania i ochrony danych ksiąg rachunkowych w UOR. Większość naszych obserwatorów stwierdziła, że zapisy UOR powinny być uaktualnione w kontekście zmieniającego się otoczenia gospodarczego i technologicznego oraz określać jedynie ogólne zasady przechowywania i ochrony danych ksiąg rachunkowych.

• 23 maja 2024 r. – Spójność UOR z przepisami innych gałęzi prawa (w szczególności: z prawem podatkowym): W ramach naszej akcji zapytaliśmy Was, w jakim kierunku należy ujednolicać rozbieżności pomiędzy prawem bilansowym i prawem podatkowym. Większość naszych obserwatorów uznała, że w jednostkach mikro i małych przyjmować przede wszystkim rozwiązania podatkowe, natomiast w pozostałych – rozwiązania bilansowe.

• 30 maja 2024 r. – Stosowanie MSR/MSSF a obowiązek badania sprawozdań finansowych przez biegłego rewidenta: W odpowiedzi na przygotowany przez nas post obserwatorzy wyrazili zdanie, że co do zasady stosowanie MSR/MSSF powinno wiązać się z koniecznością badania sprawozdań finansowych przez biegłego rewidenta, ale ustawa powinna dopuszczać możliwość odstąpienia od niego w określonych przypadkach.

• 6 czerwca 2024 r. – Zdolność do kontynuacji działalności: W opublikowanym poście przytoczyliśmy fakt, że zadaniem kierownika jednostki jest ocena zdolności jednostki do kontynuowania działalności z uwzględnieniem wszystkich informacji dostępnych na dzień sporządzenia sprawozdania finansowego, a UOR nie wymaga szczegółowego udokumentowania takiej analizy oraz jej efektów w sprawozdaniu finansowym. Zachęcaliśmy Was przy tym, by wyrazić zdanie nt. obecnego zakresu ujawnień dot. kontynuacji działalności jednostki.

• 13 czerwca 2024 r. – Podsumowanie całej akcji i perspektywy na przyszłość: W ostatnim poście z naszego cyklu dokonaliśmy podsumowania „Czwartkowych Wieczorów z UOR” i, na podstawie wcześniej przeprowadzonej ankiety, z uwagi na Wasz pozytywny odbiór akcji zasygnalizowaliśmy możliwość kontynuacji inicjatywy w przyszłości.

Podsumowanie

„Czwartkowe Wieczory z UOR” były kolejną inicjatywą, która pozwoliła nam nie tylko zgromadzić cenne opinie na temat obecnego kształtu UOR, ale także, co najważniejsze, umocnić więzi z Wami, czyli społecznością, którą reprezentujemy. Wierzymy, że informacje zebrane w trakcie akcji posłużą jako inspiracja do dalszych działań mających na celu ewolucję regulacji rachunkowości w Polsce w kierunku takich rozwiązań, które będą komplementarne z aktualną rzeczywistością gospodarczą. Jeszcze raz serdecznie dziękujemy wszystkim uczestnikom za wspólną zabawę i zaangażowanie. Kolejne edycje naszych wieczornych dyskusji już niebawem! Tymczasem zachęcamy do zapoznania się z nowym wydaniem Nawigatora Księgowych i do przesyłania pomysłów dotyczących tematyki i zawartości naszego czasopisma na adres e‑mailowy Redakcji (redakcja@rachunkowosc.com.pl). Liczymy na Waszą aktywność, bo to Wy stanowicie o sile polskiej księgowości.