XXXII Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Rachunkowość w zarządzaniu jednostkami gospodarczymi” – Technologie w rachunkowości i controllingu
Konferencja naukowa „Rachunkowość w zarządzaniu jednostkami gospodarczymi” (Rachmaj 2025), która odbyła się 8–9 maja w Szczecinie, spotkała się z dużym zainteresowaniem środowiska akademickiego i praktyków. Wydarzenie zorganizowane przez Katedrę Rachunkowości w Instytucie Ekonomii i Finansów Uniwersytetu Szczecińskiego, we współpracy z Oddziałem Okręgowym SKwP w Szczecinie, wydawnictwem CeDeWu oraz firmami specjalizującymi się w produkcji i dystrybucji nowoczesnego oprogramowania: Rekord Pomorze, Primaco, Controlling Systems, U-Fin i Flow BI – zgromadziło uczestników reprezentujących różne perspektywy świata rachunkowości i controllingu.
W konferencji wzięli udział uznani naukowcy i eksperci oraz przedstawiciele firm oferujących nowoczesne rozwiązania technologiczne dla sektora rachunkowości i controllingu. Zróżnicowane grono uczestników stworzyło przestrzeń do wymiany doświadczeń i spojrzeń na wyzwania stojące przed branżą.
Wydarzenie zostało objęte patronatem honorowym m.in. prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Polskiej Izby Biegłych Rewidentów, Międzynarodowego Stowarzyszenia Controllerów (ICV), Północnej Izby Gospodarczej, Center for American Studies, wojewody zachodniopomorskiego, marszałka województwa zachodniopomorskiego oraz prezydenta Miasta Szczecin, co dodatkowo podkreśliło jego znaczenie w kalendarzu branżowym.
Konferencja stanowiła doskonałą okazję do zapoznania się z nowoczesnymi narzędziami IT usprawniającymi pracę w obszarze księgowości, controllingu i audytu finansowego. Uczestnicy mogli wysłuchać prelekcji, aktywnie uczestniczyć w panelach dyskusyjnych, interaktywnych ankietach, warsztatach stacjonarnych oraz poznać trendy i kierunki rozwoju technologii kształtujących przyszłość tych sektorów.
Prowadzący pierwszą sesję plenarną dr Michał Hendryk podjął próbę połączenia różnych spojrzeń na nowoczesne technologie w rachunkowości i controllingu. Dlatego też jako prelegentów zaprosił ekspertów z obszaru rachunkowości, controllingu, audytu i nowoczesnych technologii: dr. hab. Stanisława Hońkę (profesora uczelni w Katedrze Rachunkowości Uniwersytetu Szczecińskiego, prezesa Zarządu Głównego SKwP), Kamila Jesionowskiego (prezesa Krajowej Rady Biegłych Rewidentów), dr. Tomasza Zielińskiego (dyrektora zarządzającego ICV Polska, prezesa zarządu i wykładowcę w Akademii Controllingu sp. z o.o., opiekuna programowego programu dyplomowego Advanced Controlling Business Partner), dr. Tymoteusza Millera (adiunkta w Instytucie Nauk o Morzu i Środowisku Uniwersytetu Szczecińskiego, konsultanta z zakresu Data Science) oraz Roberta Sylwesiuka (kierownika zespołu handlowego w Rekord Pomorze sp. z o.o.).
W trakcie sesji odbyły się trzy bloki tematyczne poświęcone wykorzystaniu nowych technologii w rachunkowości, controllingu i audycie finansowym. Pierwszy z nich dotyczył sztucznej inteligencji (AI) w rachunkowości – uczestnicy rozmawiali o kompetencjach księgowego w erze AI, wpływie AI na pracę księgowych, kwestii zaufania do algorytmów oraz wdrażania AI w systemach ERP. W drugim bloku omówiono zagadnienia cyfryzacji i automatyzacji w rachunkowości, controllingu i audycie – paneliści wskazywali obszary, które już dziś można z powodzeniem automatyzować, a także zwrócili uwagę na rosnącą liczbę małych podmiotów, w których automatyzacja staje się standardem. Dyskutowano również o możliwości wykorzystania automatyzacji w pracy biegłych rewidentów oraz o barierach, które nadal utrudniają jej powszechne wdrażanie. Trzeci blok poświęcony był cyberbezpieczeństwu – eksperci poruszyli temat zagrożeń związanych z kradzieżą danych finansowych, omówili procedury postępowania w przypadku ataku hakerskiego oraz podkreślili znaczenie szkoleń z zakresu bezpieczeństwa cyfrowego.
Równolegle z sesją plenarną odbywała się sesja posterowa, w ramach której naukowcy z ośrodków akademickich oraz praktycy rachunkowości zaprezentowali 13 posterów dotyczących technologii w rachunkowości i controllingu.
Pierwszy dzień konferencji zakończył się wyjazdem studyjnym do Berlina oraz uroczystą kolacją na Stadionie Miejskim im. Floriana Krygiera.
Kolejnego dnia drugą sesję plenarną poświęconą controllingowi poprowadziła prof. dr hab. Wanda Skoczylas. W sesji wystąpili: dr hab. Joanna Dyczkowska (profesor uczelni i kierownik Katedry Rachunku Kosztów, Zarządzania Podatkami i Controllingu Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu), dr hab. Roman Kotapski (profesor uczelni w Katedrze Rachunku Kosztów, Zarządzania Podatkami i Controllingu Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, prezes zarządu biura rachunkowości zarządczej MARINA sp. z o.o., wydawca i redaktor naczelny magazynu „Controlling i Zarządzanie”), Paweł Musiał (współwłaściciel i członek zarządu Controlling Systems sp. z o.o.) oraz Sławomir Zerbst (koordynator ds. digital office, kierownik controllingu produkcyjnego w Aesculap Chifa sp. z o.o.). Prowadząca usystematyzowała kluczowe pojęcia związane z controllingiem, po czym zainicjowała dyskusję na temat możliwości wykorzystania AI w tym obszarze oraz związanych z tym szans i zagrożeń. Poruszono również kwestię, czy automatyzacja i cyfryzacja powinny być wdrażane etapami, czy jako jedna duża inicjatywa.
Sesję zakończyła debata na temat roli, jaką obecnie odgrywają kontrolerzy w przedsiębiorstwach, oraz kompetencji, które powinni rozwijać w związku z zachodzącymi zmianami. Następnie uczestnicy w ramach dwóch paneli zmierzyli się z wyzwaniami współczesnej rachunkowości, biorąc udział w praktycznych warsztatach prowadzonych przez uznanych ekspertów z branży: Annę Mierzejewską (prezesa zarządu i głównego udziałowca firm z grupy U-Fin), Pawła Musiała (współwłaściciela i członka zarządu Controlling Systems sp. z. o.o.), Martę Kubińską (dyrektora handlowego Primaco sp. z o.o.), Darię Szczech-Sokołowicz (kierownika asysty księgowej i kadrowo-płacowej i głównego wdrożeniowca systemów informatycznych Primaco sp. z o.o.) oraz Magdalenę Knutel (asystenta w Katedrze Finansów, Bankowości i Rachunkowości Politechniki Rzeszowskiej). W nowoczesnym laboratorium komputerowym eksperci zaprezentowali m.in. działanie programów przeznaczonych dla biegłych rewidentów, narzędzia do tworzenia czytelnych raportów oraz technologii OCR, umożliwiającej digitalizację procesów związanych z rejestracją, opisem, akceptacją i archiwizacją dokumentów.
Jedna kwestia podczas konferencji Rachmaj 2025 wybrzmiała szczególnie wyraźnie: rozwój nowoczesnych technologii w rachunkowości i controllingu to nie tylko wyzwania – to przede wszystkim realna szansa na podniesienie jakości pracy. Nowe technologie nie eliminują roli księgowego – przeciwnie, redefiniują ją, wspierając go w realizacji codziennych zadań i obowiązków. Umożliwiają automatyzację powtarzalnych czynności, zwiększają bezpieczeństwo operacyjne oraz ograniczają ryzyko błędów. Jednocześnie otwierają przestrzeń na działania wymagające wiedzy eksperckiej oraz kompetencji analitycznych. W dłuższej perspektywie mogą także przynieść oszczędność czasu, który warto wykorzystać zarówno na rozwój zawodowy, jak i zachowanie równowagi między pracą a życiem prywatnym.
XXXII Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Rachunkowość w zarządzaniu jednostkami gospodarczymi” okazała się spotkaniem owocnym i inspirującym, integrującym środowiska naukowe i praktyków biznesu. Wydarzenie dostarczyło wielu wartościowych przemyśleń i powinno znaleźć kontynuację w kolejnych edycjach.
Zachęcamy do śledzenia mediów społecznościowych Konferencji Rachmaj 2025:
Strona internetowa – http://www.rachmaj.usz.edu.pl
Facebook – https://www.facebook.com/rachmajszczecin
Skróty w artykułach
- dyrektywa 112 – dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L 347 z 11.12.2006 r.)
- dyrektywa 2013/34/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (...) (DzUrz UE L 182 z 29.06.2013 r.)
- Kc – ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 2023 r. poz. 1610)
- KIMSF – interpretacje Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej
- Kks – ustawa z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy (DzU z 2023 r. poz. 654)
- Kp – ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (DzU z 2023 r. poz. 1465)
- Kpc – ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 2023 r. poz. 1550)
- Ksh – ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2022 r. poz. 1467)
- KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości
- MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ang. International Accounting Standards) wydawane od 2002 r. jako MSSF
- MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (ang. International Financial Reporting Standards)
- Op – ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (DzU z 2023 r. poz. 2383)
- Ppsa – ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU z 2023 r. poz. 1634)
- rozporządzenie o instrumentach finansowych – rozporządzenie Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (DzU z 2017 r. poz. 277)
- rozporządzenie o konsolidacji – rozporządzenie Ministra Finansów z 25.09.2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU z 2017 r. poz. 676)
- rozporządzenie składkowe – rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r. poz. 728)
- rozporządzenie z 13.09.2017 r. – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2020 r. poz. 342)
- specustawa – ustawa z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1327)
- uobr – ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (DzU z 2023 r. poz. 1015)
- uor – ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (DzU z 2023 r. poz. 120)
- updof – ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r. poz. 2647)
- updop – ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2022 r. poz. 2587)
- upol – ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2023 r. poz. 70)
- US GAAP – Amerykańskie Standardy Rachunkowości (ang. Generally Accepted Accounting Principles)
- ustawa akcyzowa – ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2023 r. poz. 1542)
- ustawa emerytalna – ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1251)
- ustawa KAS – ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2023 r. poz. 615)
- ustawa o KRS – ustawa z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2023 r. poz. 685)
- ustawa o PCC – ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (DzU z z 2023 r. poz. 170)
- ustawa o VAT – ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU z 2023 r. poz. 1570)
- ustawa o zfśs – ustawa z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 2023 r. poz. 998)
- ustawa zasiłkowa – ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2022 r. poz. 1732)
- ustawa zdrowotna – ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2022 r. poz. 2561)
- usus – ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1230)
- uzpd – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
- Założenia koncepcyjne MSSF – Założenia koncepcyjne sprawozdawczości finansowej (Conceptual Framework for Financial Reporting)
- CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
- EOG – Europejski Obszar Gospodarczy
- FEP – Fundusz Emerytur Pomostowych
- FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
- FP – Fundusz Pracy
- FS – Fundusz Solidarnościowy
- IASB – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
- IS – izba skarbowa
- KAS – Krajowa Administracja Skarbowa
- KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
- KNF – Komisja Nadzoru Finansowego
- KRBR – Krajowa Rada Biegłych Rewidentów
- KRS – Krajowy Rejestr Sądowy
- KSB – Krajowe Standardy Badania
- MF – Minister Finansów
- MPiPS – Minister Pracy i Polityki Społecznej
- MRiF – Minister Rozwoju i Finansów
- MRiPS – Minister Rodziny i Polityki Społecznej
- MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy
- NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
- PANA – Polska Agencja Nadzoru Audytowego
- PIBR – Polska Izba Biegłych Rewidentów
- PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
- pkpir – podatkowa księga przychodów i rozchodów
- PPK – pracownicze plany kapitałowe
- RM – Rada Ministrów
- SA – sąd apelacyjny
- sf – sprawozdanie finansowe
- skok – spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
- SN – Sąd Najwyższy
- SO – sąd okręgowy
- TK – Trybunał Konstytucyjny
- TSUE – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
- UCS – urząd celno-skarbowy
- UE – Unia Europejska
- US – urząd skarbowy
- WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
- WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
- WSA – wojewódzki sąd administracyjny
- zfśs – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych