Wyrównania przy wprowadzaniu jubileuszówek – do oskładkowania

Wypłaty w okresie przejściowym

Zamiarem pracodawcy było – co do zasady – nagradzanie pracowników za zakładowy staż pracy nie częściej niż co 5 lat. Aby jednak uniknąć sytuacji, gdy pracownik ze stażem np. 21 lat nie dostanie nagrody z tytułu 20-lecia, a musi czekać do osiągnięcia 25 lat stażu pracy, spółka chciała przyznać nagrody pracownikom, którzy 20- czy 25-letni staż pracy osiągnęli przed wprowadzeniem nagród jubileuszowych.

W momencie wprowadzenia tych nagród spółka planowała więc wypłacić swego rodzaju wyrównanie nagród jubileuszowych osobom, które mają staż pracy dłuższy niż 20 lat, ale krótszy niż 25 lat, oraz osobom ze stażem pracy powyżej 25 lat, ale poniżej 30 lat.

Ponieważ w kolejnych latach taki pracownik nabędzie już prawo do nagrody jubileuszowej zgodnie z wymaganym stażem pracy, może się zdarzyć, że w okresie przejściowym osoba, której staż wynosi np. 24 lata i 7 mies., otrzyma w danym roku dwie wypłaty: wyrównanie nagrody jubileuszowej za 20 lat pracy oraz nagrodę z tytułu 25-letniego stażu pracy. Przy tym nagrody przysługujące w myśl nowych regulacji będą wypłacane na koniec roku kalendarzowego, niezależnie od daty nabycia do nich prawa.

W związku z powyższym spółka nabrała wątpliwości, czy nagrody jubileuszowe oraz ich wyrównanie podlegają zwolnieniu ze składek ZUS. Jej zdaniem nagrody „klasyczne”, choć wypłacane dopiero pod koniec roku, będą wyłączone z podstawy wymiaru składek na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia składkowego. Zgodnie z tym przepisem podstawy wymiaru składek nie stanowią bowiem nagrody jubileuszowe (gratyfikacje), które według zasad określających warunki ich przyznawania przysługują pracownikowi nie częściej niż co 5 lat. Bez znaczenia pozostaje natomiast data wypłaty takiego świadczenia.

Zdaniem spółki z podstawy składek wyłączone będą również wyrównania wypłacane za staż osiągnięty przez pracowników przed wprowadzeniem nagród jubileuszowych, a także bieżące wypłaty nagród jubileuszowych w okresie przejściowym (tj. w okresie, w którym pracownicy otrzymają wyrównania, a następnie przed upływem 5 lat nagrodę jubileuszową). Jak wskazała spółka w piśmie, decydujące znaczenie w kontekście objęcia ulgą składkową tego typu świadczeń ustawodawca przypisał periodycznemu – nie częstszemu niż co 5 lat – nabywaniu przez pracownika prawa do ich uzyskania na podstawie wewnętrznych przepisów obowiązujących u pracodawcy. Bez znaczenia pozostaje tu data wypłaty, która może nastąpić przed upływem 5 lat od uzyskania przez pracownika poprzedniej nagrody jubileuszowej. W przypadku spółki decydującym kryterium jest osiągnięcie stażu pracy, który decyduje o uprawnieniu do nagrody jubileuszowej – a te będą przysługiwać nie częściej niż co 5 lat.

Wolne od składek tylko nagrody „klasyczne”

ZUS przyznał, że spółka ma rację, jeśli chodzi o zwolnienie ze składek nagród jubileuszowych klasycznych, niezależnie od daty ich wypłaty. Nagroda, do której prawo pracownik nabędzie w maju czy lipcu, będzie zatem wolna od składek, mimo że spółka wypłaci ją dopiero w grudniu.

ZUS nie zgodził się natomiast ze stanowiskiem, że wolne od składek będą również wyrównania nagród jubileuszowych. Wskazał, że podstawy wymiaru składek nie stanowią nagrody jubileuszowe wypłacane wówczas, gdy pracownik nabywa prawo do nagrody w okresie krótszym niż 5 lat od nabycia prawa do poprzedniej nagrody, z uwagi na fakt, że w czasie 5-letniego okresu oczekiwania na następną nagrodę przedstawi dokumenty potwierdzające zatrudnienie, które wcześniej nie było uwzględnione przy ustalaniu prawa do nagrody.

W przypadku opisanym przez spółkę pracownicy nabędą prawo do nagrody jubileuszowej (wyrównania) w okresie krótszym niż 5 lat, ale nie dlatego, że przedłożą dokumenty poświadczające nieuwzględnione dotąd okresy zatrudnienia. Nie można zatem uznać, że zostały spełnione przesłanki warunkujące prawo do zwolnienia ze składek określone w § 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia składkowego.