Pieniądze wypłacone w rozliczeniu byłemu wspólnikowi spółki cywilnej – czy należy się składka zdrowotna

Każdy dochód się wlicza

ZUS nie zgodził się z tym stanowiskiem. Przypomniał, że w myśl art. 81 ust. 2 oraz ust. 2c ustawy zdrowotnej roczną podstawę wymiaru składki przedsiębiorców opłacających liniowy PIT stanowi dochód z działalności gospodarczej ustalony za rok kalendarzowy jako różnica między osiągniętymi przychodami, w rozumieniu updof, z wyłączeniem przychodów niepodlegających PIT innych niż określone w art. 21 ust. 1 pkt 63a, 63b, 152–154 updof, a poniesionymi kosztami uzyskania tych przychodów, z uwzględnieniem art. 24 ust. 1–2b updof, pomniejszony o kwotę opłaconych w tym roku składek na ubezpieczenia społeczne, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Na podstawie art. 14 ust. 2 pkt 16 updof przychodami z pozarolniczej działalności gospodarczej są środki pieniężne otrzymane przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu wystąpienia z takiej spółki.

ZUS uznał, że skoro przedsiębiorca – obok przychodów z prowadzenia działalności gospodarczej jako wspólnik w drugiej spółce cywilnej – uzyska odrębny przychód w postaci środków pieniężnych z tytułu wystąpienia z pierwszej spółki cywilnej, kwalifikowany zgodnie z updof jako przychód z działalności gospodarczej, to w ramach tego samego tytułu ubezpieczenia (określonego w art. 66 ust. 1 pkt lit. c ustawy zdrowotnej) otrzyma inny (dodatkowy) przychód. Zastosowanie będzie więc mieć art. 82 ust. 2 ustawy zdrowotnej, mówiący, że gdy w ramach jednego z tytułów do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego ubezpieczony uzyskuje więcej niż jeden przychód, składka jest opłacana od każdego z uzyskanych przychodów odrębnie.

Ponieważ jednak przychody z obu działalności gospodarczych prowadzonych w ramach spółek cywilnych są opodatkowane tak samo (podatek liniowy), to składka zdrowotna jest jedna – ustalana od sumy dochodów uzyskanych w miesiącu poprzedzającym miesiąc, za który jest opłacana.

Tym samym przedsiębiorca ma obowiązek uwzględnienia otrzymanego ze spółki świadczenia zarówno w rocznej, jak i w miesięcznej podstawie wymiaru składek, którą stanowi dochód z działalności gospodarczej.

Nie cała wypłata musi być dochodem

Na marginesie należy przypomnieć, że w myśl art. 24 ust. 3c updof dochodem z tytułu wystąpienia wspólnika ze spółki cywilnej – w przypadku otrzymania środków pieniężnych – jest różnica pomiędzy przychodem z tego tytułu, ustalonym zgodnie z art. 14, a wydatkami na nabycie lub na objęcie prawa do udziałów w spółce.

Ponadto do przychodu, o którym mowa art. 14 ust. 2 pkt 16 updof, nie zalicza się środków pieniężnych otrzymanych przez wspólnika z tytułu wystąpienia ze spółki, w części odpowiadającej uzyskanej przez wspólnika – przed wystąpieniem – nadwyżce przychodów nad kosztami ich uzyskania, pomniejszonej o wypłaty dokonane z tytułu udziału w tej spółce i wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów, o ile wcześniej nie pomniejszyły przychodu do opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 pkt 16a.

W konkretnej sytuacji otrzymane w rozliczeniu przez byłego wspólnika spółki cywilnej środki pieniężne nie muszą być w całości opodatkowane i oskładkowane. Uzyskany przychód będzie pomniejszony m.in. o przypadające na wspólnika zyski spółki – opodatkowane PIT na etapie ich osiągania, a niewypłacone dotąd wspólnikowi.