W świadectwie pracy tylko okresy choroby przypadające od 15.11.1991 r.

„Okresy nieskładkowe” wprowadzone od 15.11.1991 r.

Ustawa emerytalna do okresów składkowych zalicza m.in. okresy pobierania: wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wypłaconego na mocy Kp, zasiłków z ubezpieczenia społecznego chorobowego i opiekuńczego, świadczenia rehabilitacyjnego oraz okresy pobierana zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego po ustaniu obowiązku ubezpieczenia (art. 7 pkt 1). Użyte w rozporządzeniu sformułowanie „okresy nieskładkowe przypadające w okresie zatrudnienia” może zatem wprowadzać w błąd, bo sugeruje podawanie w świadectwie pracy wskazanych okresów chorobowych, jakie wystąpiły w całym okresie zatrudnienia, w tym przed 15.11.1991 r.

Tymczasem definicja okresów składkowych i nieskładkowych obowiązuje właśnie dopiero od tej daty. Wprowadziła je ustawa z 17.10.1991 r. o rewaloryzacji emerytur i rent, o zasadach ustalania emerytur i rent oraz o zmianie niektórych ustaw (DzU nr 104 poz. 450 ze zm., dalej ustawa rewaloryzacyjna), zastępując dotychczasowe pojęcia okresów zatrudnienia, równorzędnych i zaliczalnych. Do okresów nieskładkowych kwalifikowała m.in. okresy zwolnienia z opłacania składek z tytułu pobierania zasiłków z ubezpieczenia społecznego chorobowego lub opiekuńczego, świadczenia rehabilitacyjnego oraz okresy pobierania tych świadczeń po ustaniu obowiązku ubezpieczenia. Ustawa emerytalna przejęła ten katalog, poszerzając jeszcze o okresy pobierania wynagrodzenia chorobowego (wprowadzone do Kp od 1.03.1995 r.).

Ustawa rewaloryzacyjna wprost zastrzegała przy tym, że za okresy składkowe uważa się przypadające przed 15.11.1991 r. okresy zatrudnienia po ukończeniu 15. roku życia na obszarze Polski w wymiarze nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy, jeżeli w tym czasie pracownik pobierał wynagrodzenie lub zasiłki z ubezpieczenia społecznego: chorobowy, opiekuńczy lub macierzyński. Analogiczną regulację zawiera również ustawa emerytalna (art. 6 ust. 2 pkt 1).

Wcześniejsze okresy chorobowe należy pomijać

Wynika z tego, że w świadectwie pracy w rubryce ust. 6 pkt 16 (dotyczącej okresów nieskładkowym) zakład pracy określa m.in. okresy pobierania przez pracownika wynagrodzenia chorobowego, zasiłku chorobowego i opiekuńczego oraz świadczenia rehabilitacyjnego, a także pobierania zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego po ustaniu obowiązku ubezpieczeń przypadające od 15.11.1991 r. Wyszczególnia je chronologicznie, podając ich ramy czasowe od… do… (nie ma potrzeby ich nazywania). Jeśli na wzorze świadectwa pracy brakuje miejsca, resztę można wymienić w załączniku do świadectwa (który należy podpisać jak dokument główny).

W pozycji tej pracodawca nie wpisuje okresów choroby, jakie wystąpiły przed 15.11.1991 r., bo nie były one wówczas okresami nieskładkowymi. Jednak gdyby popełnił błąd, wskazując w ust. 6 pkt 16 również okresy chorobowe sprzed 15.11.1991 r., nie miałby on wielkiej rangi. W takich przypadkach oddział ZUS przeprowadza postępowanie wyjaśniające, kontaktując się z płatnikiem składek, albo też uznaje to z urzędu za oczywistą pomyłkę i, kierując się datami, pomija niepoprawnie podane okresy chorobowe.

Dodajmy, że w świadectwie pracy (odpowiednio w ust. 6 pkt 11 i 12) trzeba również wpisać:

• liczbę dni, za które pracownik otrzymał wynagrodzenie zgodnie z art. 92 Kp – w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy,
• dni, za które nie zachował prawa do wynagrodzenia – przypadające w 2003 r. (według wówczas obowiązującego art. 92 § 1¹ Kp w 2003 r. pracownik, który był na zwolnieniu lekarskim nie dłużej niż 6 dni, nie miał prawa do wynagrodzenia chorobowego za 1 dzień niezdolności do pracy).

Okresy nieskładkowe w ZUS ERP-7

Zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu ZUS ERP-7 jest wystawiane od 2.08.2018 r. (zastąpiło dokument ZUS RP-7). Teraz konstrukcja formularza jest bardziej przejrzysta, dzięki czemu łatwiej go wypełnić. Na podstawie zaświadczenia ustala się:

• kapitał początkowy – jeśli zaświadczenie obejmuje okres sprzed 1999 r.,
• podstawę wymiaru renty z tytułu niezdolności do pracy oraz emerytury przyznawanej na starych zasadach.

Pracodawca ma obowiązek współdziałać z pracownikiem w gromadzeniu dokumentacji niezbędnej do przyznania świadczenia oraz wydawania na jego wniosek (lub wniosek organu rentowego) zaświadczeń koniecznych do ustalenia prawa do niego i wysokości (art. 125a ustawy emerytalnej). Musi również wydawać dokumenty niezbędne do ustalenia kapitału początkowego dla osób, za które opłacał składki społeczne (§ 11 rozporządzenia MPiPS z 17.08.2000 r. w sprawie szczegółowych zasad współpracy ZUS z ubezpieczonymi i płatnikami składek w zakresie ustalania kapitału początkowego, DzU nr 72 poz. 846).

Zaświadczenie ZUS ERP-7 sporządza więc i udostępnia zasadniczo pracodawca, ale niekiedy jego następca prawny, syndyk lub likwidator masy upadłości, podmiot upoważniony przez płatnika składek do wystawiania zaświadczenia oraz Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa – dla pracowników zlikwidowanych przedsiębiorstw gospodarki rolnej.

W zaświadczeniu ZUS ERP-7 nie wymaga się podania „okresów nieskładkowych”, lecz na s. 2 w informacjach o pracowniku należy wskazać okresy, za jakie pracownikowi wypłacono:

• wynagrodzenie chorobowe na podstawie art. 92 Kp lub innych odrębnych przepisów,
• po 14.11.1991 r. – zasiłek chorobowy, opiekuńczy, macierzyński,
• świadczenie rehabilitacyjne.