Koszty pośrednie można uwzględnić w kalkulacji wskaźnika nexus

Ustalenie kwalifikowanego dochodu

Wysokość kwalifikowanego dochodu z kpwi ustala się jako iloczyn dochodu z kpwi osiągniętego w roku podatkowym i tzw. wskaźnika nexus, obliczanego według wzoru:

gdzie poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:

a – prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność B+R związaną z kpwi,

b – nabycie wyników prac B+R związanych z kpwi, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu niepowiązanego (w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 3 updop i art. 23m ust. 1 pkt 3 updof),

c – nabycie wyników prac B+R związanych z kpwi, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego (w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 updop i art. 23m ust. 1 pkt 4 updof),

d – nabycie przez podatnika kpwi.

Do powyższych kosztów nie zalicza się kosztów niezwiązanych bezpośrednio z kpwi, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami.

Dla obliczenia wartości wskaźnika nexus znaczenie ma właściwa klasyfikacja poszczególnych kosztów do liter we wzorze. Jeśli wartość wskaźnika jest niższa od 1, tylko część dochodu z kpwi zostanie opodatkowana na zasadach IP Box. Gdy wartość wskaźnika jest większa od 1, przyjmuje się, że wynosi 1.

Koszty pośrednie a wskaźnik nexus

Ustalając, które koszty uzyskania przychodów są uwzględniane w kalkulacji wskaźnika nexus, najpierw należy określić ich charakter – tak by uwzględnione zostały tylko koszty bezpośrednio związane z kpwi. W dalszej kolejności trzeba przyporządkować koszty właściwej literze we wzorze.

Problematyczne okazuje się ustalenie charakteru poszczególnych kosztów podatkowych oraz ich kwalifikacja do obliczenia wskaźnika nexus, czyli kwestia bezpośredniego związku danego kosztu z kpwi. Wątpliwość sprowadza się do tego, czy związek ten należy oceniać z zastosowaniem ogólnych reguł klasyfikacji kosztów uzyskania przychodów – podziału na koszty bezpośrednio związane z uzyskaniem przychodów (bezpośrednie) i niemające takiego bezpośredniego związku (pośrednie), czy też w inny sposób.

Przepisy regulujące ulgę IP Box nie odnoszą się wprost do tej kwestii. Pewną wskazówką jest praktyka interpretacyjna organów podatkowych. KIS wskazuje, że również koszty zidentyfikowane według zasad ogólnych jako pośrednie, mogą zostać uznane za bezpośrednio związane z kpwi.

Korzystne stanowisko fiskusa

Zdaniem KIS podczas obliczania wartości wskaźnika nexus można uwzględnić takie koszty, jak składki ZUS, koszty obsługi księgowej czy doradztwa prawnego (zob.pisma KIS z 13.06.2025 r., 0112-KDSL1-2.4011.237.2025.2.BR, 0113-KDIPT2-3.4011.335.2025.2.KKA, i 2.10.2023 r., 0112-KDSL1-1.4011.303.2023.2.MW). Jednocześnie KIS kwestionowała wydatki reklamowe i zarządcze (zob. pismo z 19.05.2023 r., 0111-KDIB1-1.4010.149.2023.2.MF).

Stanowisko KIS, że ustalając charakter danego kosztu podatkowego na potrzeby IP Box, nie należy stosować podziału na koszty bezpośrednie i pośrednie, wynikającego z zasad ogólnych, zaaprobowało Ministerstwo Finansów w odpowiedzi z 20.05.2025 r. na zapytania dziennikarzy (eureka.mf.gov.pl, id 639556). Zdaniem Ministerstwa, ustalając charakter poszczególnych kosztów uzyskania przychodów, podatnicy powinni analizować bezpośredni związek kosztu z prowadzoną działalnością B+R związaną z kpwi, co wynika z literalnego brzmienia art. 24d ust. 5 updop oraz art. 30ca ust. 5 updof.

Tym samym podatnik, który ponosi wyłącznie koszty pośrednie, może obliczyć wskaźnik nexus na podstawie wartości tych kosztów – pod warunkiem że są one bezpośrednio związane z prowadzoną działalnością B+R wiążącą się z kpwi. Kwalifikacja konkretnego kosztu każdorazowo jest zależna od stanu faktycznego. Jeśli podatnik nie ustali kosztów pozostających w opisanym związku, nie będzie możliwe obliczenie wskaźnika nexus, co przełoży się na brak prawa do skorzystania z preferencji. Ministerstwo podkreśliło przy tym, że tego typu koszty powinny być kwalifikowane do IP Box w odpowiedniej proporcji, uwzględniającej ich związek z działalnością B+R podatnika związaną z kpwi.

Stanowisko to jest korzystne zwłaszcza dla podatników nieponoszących znaczących kosztów przy tworzeniu kpwi. Dzięki takiej interpretacji przepisów mogą obliczać wskaźnik nexus, a w rezultacie zastosować 5-proc. stawkę podatku do dochodów uzyskanych z komercjalizacji kpwi.