Zarządca sukcesyjny może kontynuować stosunki pracy

Tak jak do tej pory, także po wejściu w życie uzs (czyli od 25.11.2018) zasadą jest, że śmierć pracodawcy o statusie osoby fizycznej skutkuje wygaśnięciem umowy o pracę, chyba że dojdzie do przejęcia zakładu pracy zgodnie z art. 23¹ Kp.

Jeżeli jednak przedsiębiorca wskaże zarządcę sukcesyjnego na wypadek swojej śmierci, angaże będą trwać do czasu wygaśnięcia tak ustanowionego zarządu sukcesyjnego, o ile wcześniej nie nastąpi przejęcie pracowników przez nowego pracodawcę na mocy art. 23¹ Kp.

Jeżeli zarząd sukcesyjny nie zostanie ustanowiony z chwilą śmierci przedsiębiorcy, umowa o pracę wygasa z upływem 30 dni od dnia jego śmierci – chyba że przed upływem tego terminu osoby uprawnione do czynności zachowawczych (małżonek, któremu przysługuje udział w przedsiębiorstwie, spadkobiercy zmarłego, zapisobierca windykacyjny) bądź ustanowiony po śmierci przedsiębiorcy zarządca sukcesyjny uzgodnią z pracownikiem (na mocy pisemnego porozumienia stron), że stosunek pracy będzie kontynuowany na dotychczasowych zasadach odpowiednio do dnia wygaśnięcia:

• uprawnienia do powołania zarządu sukcesyjnego bądź
• zarządu sukcesyjnego (o ile wcześniej nie nastąpi przejęcie pracowników przez nowego pracodawcę na mocy art. 23¹ Kp).

W porozumieniu strony mogą też uzgodnić wcześniejszy termin rozwiązania umowy o pracę.

Jeżeli małżonek i/lub spadkobiercy/zapisobiercy ustanowią zarząd sukcesyjny po śmierci przedsiębiorcy, to kontynuowane na mocy porozumienia stron umowy o pracę wygasają z dniem wygaśnięcia tego zarządu, chyba że wcześniej nastąpi przejęcie pracownika przez nowego pracodawcę na zasadach określonych w art. 23¹ Kp.

Umowy na czas określony

Umowa o pracę na czas określony, która skończyłaby się przed upływem 30 dni od śmierci przedsiębiorcy, ulega rozwiązaniu w określonym w niej terminie (chyba że strony uzgodnią wcześniejszy termin jej rozwiązania). Jednak gdy termin rozwiązania umowy przypada po upływie 30 dni od śmierci przedsiębiorcy, umowa ta rozwiązuje się z chwilą wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego albo uprawnienia do jego powołania, chyba że wcześniej rozwiąże się z upływem czasu, na który została zawarta, albo strony uzgodnią wcześniejszy termin jej rozwiązania.

Okres między śmiercią przedsiębiorcy a wygaśnięciem umowy o pracę albo podpisaniem wskazanego wyżej porozumienia stron, albo rozwiązaniem umowy okresowej jest okresem usprawiedliwionej nieobecności w pracy, za który zatrudniony nie zachowuje prawa do wynagrodzenia. Jednak w okresie tym jedna z osób wykonujących czynności zachowawcze bądź zarządca sukcesyjny mogą polecić pracownikowi wykonywanie pracy zgodnie z angażem, określając czas jej świadczenia i wymiar. Za taką pracę oczywiście przysługuje wynagrodzenie.

Pierwszeństwo zatrudnienia

Pracownik, którego umowa – z powodu śmierci pracodawcy – wygaśnie przed ustanowieniem zarządu sukcesyjnego, ma pierwszeństwo zatrudnienia w razie późniejszego ogłoszenia przez zarządcę sukcesyjnego rekrutacji w tej samej grupie zawodowej. Zarządca ma obowiązek przyjąć go ponownie, na tych samych warunkach, jeżeli zgłosi on chęć zatrudnienia w ciągu miesiąca od powołania zarządcy.

Zarządca sukcesyjny, który będzie kontynuował dotychczasowe zatrudnienie bądź ponownie zatrudni pracownika, przejmuje prawa i obowiązki zmarłego pracodawcy (art. 31 ust. 2 uzs). Ma prawo wydawania pracownikom bieżących poleceń i obowiązek przestrzegania ich uprawnień, w tym zwłaszcza uprawnień osób przebywających na urlopach związanych z rodzicielstwem. Jest dla nich także płatnikiem składek i podatku dochodowego.

Prawo do zasiłku chorobowego

Za czas usprawiedliwionej, nieodpłatnej nieobecności, przypadającej między datą śmierci przedsiębiorcy a:

• wygaśnięciem umowy o pracę albo
• podpisaniem porozumienia o kontynuacji zatrudnienia, albo
• wcześniejszym rozwiązaniem umowy okresowej

pracownik nie zachowuje prawa do zasiłku chorobowego – chyba że w tym czasie osoby uprawnione do czynności zachowawczych lub zarządca sukcesyjny zlecą mu świadczenie pracy (wówczas w razie choroby uzyska zasiłek).

Świadczenie to otrzyma także, gdy niezdolność do pracy powstanie przed datą śmierci przedsiębiorcy i będzie trwać nieprzerwanie po tym dniu (art. 12 ust. 2a ustawy zasiłkowej).

Zasiłek będzie też przysługiwać takiemu pracownikowi za czas po ustaniu zatrudnienia (o ile niedyspozycja zdrowotna rozpocznie się podczas opisanej usprawiedliwionej, nieodpłatnej nieobecności i będzie trwać po ustaniu zatrudnienia albo rozpocznie się już po rozwiązaniu stosunku pracy) – jeżeli zostaną spełnione warunki z art. 7 ustawy zasiłkowej.

Zasady te mają odpowiednie zastosowanie do zasiłku opiekuńczego i świadczenia rehabilitacyjnego z ubezpieczenia chorobowego oraz do zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego z ubezpieczenia wypadkowego.

Na mocy przepisów przejściowych uzs (art. 127) wprowadzone nią zasady mają zastosowanie również do umów o pracę zawartych przed dniem jej wejścia w życie.