Wyższe zasiłki dla chorych dłużników od 1.03.2020

Zgodnie z komunikatem Prezesa ZUS z 19.02.2020 (MP poz. 197) kwoty wolne od obowiązkowych potrąceń z zasiłków chorobowych, macierzyńskich, opiekuńczych i świadczeń rehabilitacyjnych od 1.03.2020 do 28.02.2021 wynoszą miesięcznie:

• 532,61 zł – przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie należności alimentacyjnych wraz z kosztami i opłatami egzekucyjnymi oraz należności alimentacyjnych potrącanych na wniosek wierzyciela na podstawie przedłożonego przez niego tytułu wykonawczego (dotychczas 514,31 zł),
• 878,81 zł – przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne (np. zaległe kredyty, składki i podatki) wraz z kosztami i opłatami egzekucyjnymi (dotychczas 848,60 zł).

Przypominamy: od 1.07.2018 zmienił się sposób ustalania kwot wolnych od egzekucji z zasiłków. Są to miesięczne kwoty, przeliczane co roku na zasadach dotyczących emerytur i rent. Nowe wysokości ogłasza Prezes ZUS w komunikacie w MP najpóźniej na 7 dni roboczych przed najbliższym terminem waloryzacji – a więc przed 1 marca – i wiążą one do końca lutego następnego roku. Wcześniej stanowiły one 50% najniższej emerytury (z tytułu alimentów) i 75% najniższej emerytury (z racji świadczeń niealimentacyjnych).

Pracodawca musi dokonywać, nie pytając zatrudnionego o zgodę, obligatoryjnych potrąceń z zasiłków z ubezpieczenia chorobowego (z zasiłków: chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego i wyrównawczego oraz ze świadczenia rehabilitacyjnego) pod warunkiem, że jest ich płatnikiem. A jest płatnikiem zasiłków w danym roku kalendarzowym, jeśli 30 listopada poprzedniego roku zgłaszał do ubezpieczenia chorobowego ponad 20 osób (art. 61 ust. 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej).

Na podstawie otrzymanego od organu egzekucyjnego pisma o zajęciu zasiłków/świadczenia rehabilitacyjnego zakład pracy dokonuje potrąceń wyłącznie:

• alimentów i rent o zbliżonym charakterze,
• świadczeń niealimentacyjnych, np. niespłaconych rat kredytu bankowego czy pożyczki, zaległych składek, podatków bądź grzywien.

Potrącenia realizuje zgodnie z art. 139 i nast. ustawy emerytalnej, respektując 2 limity:

• kwotę wolną – proporcjonalną do liczby dni pobytu pracownika na zasiłku/świadczeniu rehabilitacyjnym; jeśli pracownik przebywał na zasiłku/świadczeniu rehabilitacyjnym krócej albo dłużej niż 30 dni, miesięczną kwotę wolną dzieli się przez 30, a wynik mnoży przez liczbę dni pobierania świadczenia,
• maksymalną dopuszczalną kwotę potrącenia – stanowiącą odpowiedni odsetek kwoty zasiłku/świadczenia rehabilitacyjnego brutto.

Maksymalna dopuszczalna kwota potrącenia tytułem egzekwowanych alimentów wynosi 60% kwoty zasiłku/świadczenia rehabilitacyjnego brutto, a tytułem świadczeń niealimentacyjnych – 25% tak określonej podstawy wymiaru.

Większość ekspertów stoi na stanowisku, że nowa kwota wolna przysługuje począwszy od 1 marca – niezależnie od tego, za jaki okres należy się zasiłek (już za marzec czy za wcześniejsze miesiące).

Wskazane wyżej kwoty wolne nie mają zastosowania w obowiązkowych potrąceniach z wynagrodzenia chorobowego określonego w art. 92 Kp. Jest to wynagrodzenie finansowane przez zakład pracy za pierwsze 33 lub 14 dni choroby pracownika i nie ma statusu zasiłku. Wynagrodzenie chorobowe podlega potrąceniom jak wynagrodzenie za pracę, czyli zgodnie z art. 87–91 Kp. Kwota wolna od obowiązkowych potrąceń z wynagrodzenia za pracę, w tym chorobowego, jest proporcjonalna wyłącznie do wymiaru czasu pracy (nie ma znaczenia liczba dni faktycznie przepracowanych w danym miesiącu).