Wymogi dla badań obowiązkowych i dobrowolnych

Jak co roku dziennik „Rzeczpospolita” przygotował – na podstawie nadesłanych ankiet – ranking najlepszych firm audytorskich (opublikowany w „Rz” z 12.04.2019 r.).

Konferencję zagaiła Prezes Regionalnej Rady RO PIBR we Wrocławiu dr Jadwiga Szafraniec, która powitała gości i stałych uczestników. Szczególnie serdecznie powitała członka KRBR i Prezesa RO PIBR w Poznaniu Macieja Ostrowskiego, Przewodniczącego Krajowej Komisji Nadzoru PIBR dr Władysława Fałowskiego oraz studentów Koła Naukowego Rachunkowości „AUDYTOR”.

Konferencję otworzył w imieniu władz uczelni, Dyrektor Instytutu Rachunkowości UEW, Prezes Oddziału Dolnośląskiego SKwP we Wrocławiu, prof. dr hab. inż. Zbigniew Luty, który stwierdził, że tego typu konferencje łączące praktykę i naukę dają niewymierne korzyści zarówno praktykom jak i pracownikom naukowym UEW. Zwrócił uwagę na stałe zmiany w otoczeniu, co wpływa na miejsce rachunkowości i rewizji finansowej w biznesie. Szczególnej uwagi wymagają nowe technologie – cyfryzacja, robotyzacja i sztuczna inteligencja.

Sprawozdanie finansowe (sf) jednostki jest podstawowym źródłem informacji o jej sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowym, z którego korzysta wielu różnych użytkowników.

Prawdziwość i zgodność danych sf z obowiązującymi przepisami uwiarygadnia sprawozdanie biegłego rewidenta z badania sf. Badanie takie wymaga przeprowadzenia przez sprawdzonego, niezależnego fachowca – biegłego rewidenta – zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa oraz standardami badania i kontroli jakości, przy zachowaniu zawodowego sceptycyzmu i zasad etyki zawodowej.

Regulacje prawne są dziś tworzone w pośpiechu, bez uprzedniej konsultacji z kompetentnymi, zawodowymi gremiami czy uznanymi fachowcami. Bywa też gorzej – konsultacje sobie, a regulacje sobie. W takich okolicznościach, w dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości, prawodawca nie może przewidzieć i uregulować pełnej gamy sytuacji i skutków, które poddaje prawnej modyfikacji. Tak też się dzieje w obszarze rachunkowości, w tym sporządzania i badania rocznych sprawozdań finansowych (sf).

Nie wydaje się, by istotnie się zmienił cel badania sf. Ma ono potwierdzić, że sprawozdanie jest wiarygodne, bo sporządzono je stosownie do wiążących przepisów prawa, na podstawie prawidłowych ksiąg rachunkowych, przedstawiających rzetelnie i jasno stan majątkowy, finansowy oraz wynik finansowy jednostki. Sporządzone przez biegłego rewidenta sprawozdanie z badania, zawierające opinię o wiarygodności zbadanego sf, ma rangę kompetentnego potwierdzenia spełniania przez nie powyższych wymogów, służącego zarówno samej jednostce i jej organom, jak i podmiotom zewnętrznym – uprawnionym bądź zainteresowanym.

W świetle uwag zgłaszanych do sprawozdań biegłych rewidentów niezwykle istotne wydaje się, aby sprawozdanie to precyzyjne wskazywało, jakie informacje zawiera zbadane sf.

W myśl art. 83 ust. 3 uobr, który określa treść sprawozdania biegłego rewidenta z badania, identyfikacja zbadanego sf polega na wskazaniu nazwy jednostki, której sf podlegało badaniu, i określeniu jego rodzaju (jednostkowe/skonsolidowane). Uobr nie wymaga identyfikacji elementów składających się na sf, nad czym można by dyskutować.

Konferencję otworzył Krzysztof Burnos, prezes KRBR, podkreślając, że priorytetem działań samorządu w ostatnich latach były małe i średnie firmy audytorskie oraz upowszechnienie nowych technologii znacząco wpływających na sposób wykonywania badań.

Obowiązkiem samorządu jest dbałość o rozwój firm audytorskich i ich wspieranie, przy uwzględnieniu zmian zachodzących na rynku.

Powierzenie – w formie podwykonawstwa – części badań kancelarii księgowej, niebędącej firmą audytorską, nie jest możliwe, bo zgodnie z art. 48 uobr przeprowadzająca badanie sprawozdania finansowego firma audytorska może – na podstawie pisemnej umowy – powierzyć osobie fizycznej, prawnej lub jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, wpisanej na listę firm audytorskich, wykonanie w jej imieniu i na jej rzecz niektórych czynności badania (dalej podwykonawca).

Ustawa wskazuje zatem wprost, że podwykonawcą może być wyłącznie firma audytorska. Ponadto przez podwykonawcę nie może być wykonane całe badanie, a jedynie „niektóre czynności badania”. PIBR wyjaśniła, że skoro uobr nie określa zakresu „niektórych czynności badania”, to dopóki firma audytorska będąca podwykonawcą nie wykonuje „wszystkich czynności badania” objętych zleceniem badania, dopóty wykonuje „niektóre czynności badania”.

Na posiedzeniach, które odbyły się między 1.10.2018 a 31.12.2018 r., KRBR podjęła:

• 422 uchwały ⇒ LINK, w tym dotyczące:

• powołania oraz trybu działania Komisji ds. komunikacji (por. dalej),
• zmiany zasad finansowania działalności regionalnych oddziałów PIBR; począwszy od 2019 r. będą otrzymywać 70% (dotychczas 75%) wpływów z tytułu składek członkowskich biegłych rewidentów należących do danego oddziału, z przeznaczeniem na pokrycie kosztów działalności statutowej, w tym funkcjonowanie biura i jego obsługę,

Biegły rewident (audytor, Wirtschaftsprüfer, expert comptable itp.) zaistniał w Europie Kontynentalnej jako członek odrębnego zawodu zaufania publicznego w latach 30. XX w. po wielkim załamaniu giełd. W Polsce Kodeks handlowy z 1934 r. powołał instytucję biegłych rewidentów do badania bilansów spółek akcyjnych, jednak wobec niewydania rozporządzeń wykonawczych instytucja ta nie rozpoczęła działalności do wybuchu II wojny światowej.

Dopiero ustawą z 19.10.1991 r. o badaniu i ogłaszaniu sprawozdań finansowych oraz biegłych rewidentach i ich samorządzie powołano do życia instytucję biegłych rewidentów jako warunek działania reaktywowanej giełdy.

• Posiedzenia KRBR
• Uchwały Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Biegłych Rewidentów
• Wyróżnienia dla najlepiej przeszkolonych oddziałów
• MF o optymalizacjach i tajemnicy zawodowej
• Obowiązkowe badania sprawozdań OPP
• Zmiana przykładowych raportów z przeglądu
• Konsultacje zmian MSB 315
• Audytorzy pod wzmocnionym nadzorem
• Wymóg e-podpisów
• PIBR poprosił o prognozy przychodów
• NIK pyta biegłych rewidentów o klauzule w CIT
• Sprawozdawczość spółek publicznych
• Dofinansowanie na studia podyplomowe „Raport Zintegrowany”
• Nowa aplikacja do badania sf
• IX Krajowy Zjazd Biegłych Rewidentów
• Ważne dokumenty dotyczące usług wykonywanych przez biegłych rewidentów
• Spotkania środowiskowe

W myśl uobr (art. 2 pkt 14) przez pojęcie „sieci” rozumie się strukturę (a więc istnienie organizacji), której celem jest: