Wydanie majątku likwidowanej spółki bez niekorzystnych skutków w CIT
Nie. Od wielu lat było to przedmiotem sporu, jednak obecnie również organy podatkowe potwierdzają brak konieczności wykazania przez spółkę przychodu i zapłaty CIT. Przykładem jest pismo KIS z 19.05.2020 (0111-KDIB2-1.4010.57.2020.2.MK).
- NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
- updop – ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych
- Ksh – Kodeks spółek handlowych
- KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
Jako podstawę do zapłaty podatku organy wskazywały do niedawna art. 14a updop, czyli przepis odnoszący się do podatkowych skutków instytucji datio in solutum (świadczenie w miejsce wykonania). Przepis ten stosuje się do świadczenia niepieniężnego, wykonywanego w celu uregulowania – w całości lub w części – zobowiązań o określonej wysokości. W przypadku likwidacji spółki byłoby to wydanie – w formie rzeczowej – składników majątku spółki, zamiast wypłaty wspólnikom określonej sumy pieniężnej, stosownie do wielkości ich udziałów (zob. np. pismo KIS z 30.08.2019, 0111-KDIB1-2.4010.279.2019.1.ANK). Stanowisko fiskusa poparła część sądów administracyjnych (m.in. NSA w wyroku z 27.06.2017, II FSK 658/17).
Ostatecznie jednak w orzecznictwie przeważył odmienny pogląd, zaprezentowany m.in. w wyrokach NSA z 19.07.2019 (II FSK 989/18), 13.06.2019 (II FSK 2237/17), 29.05.2019 (II FSK 2078/17), 5.03.2019 (II FSK 668/17), 20.02.2019 (II FSK 396/17) i 30.08.2018 (II FSK 2353/16). Sądy wskazywały, że podział pozostałego po uregulowaniu zobowiązań majątku likwidowanej spółki między wspólników jest czynnością odrębną i o innym charakterze niż regulowanie zobowiązań, do czego wprost nawiązuje art. 14a updop. Następuje niejako automatycznie i wynika wprost z odpowiednich przepisów Ksh. Nie poprzedza go powstanie zobowiązania spółki wobec wspólnika. Tymczasem art. 14a updop nakazuje wykazanie przychodu w przypadku regulowania zobowiązań wynikających z zawarcia odpowiednich umów, które spowodowały zaciągnięcie przez spółkę określonych zobowiązań.
Likwidacyjne wydanie majątku spółki nie jest stosunkiem umownym pomiędzy wierzycielem i dłużnikiem. Jest to czynność techniczna będąca częścią procesu likwidacyjnego. Wydanie majątku jest ostatnią czynnością spółki związaną z jej mieniem. Uznanie, że powoduje ona powstanie przychodu, wymagałoby tworzenia w spółce rezerw pieniężnych na zapłatę podatku oraz opóźniałoby proces likwidacyjny.
Na te orzeczenia powołał się również podatnik, który wystąpił o wydanie przywołanej na wstępie interpretacji z 19.05.2020. Organ uznał jego stanowisko za prawidłowe i odstąpił od uzasadnienia interpretacji.