Wycena rezerwy na świadczenia pracownicze

Czwarty kwartał to okres przygotowań do zamknięcia roku. Jednym z elementów tych przygotowań jest aktualizacja wysokości wcześniej utworzonych rezerw na zobowiązania. Jedną z takich rezerw, która wymaga aktualizacji, jest rezerwa na świadczenia pracownicze, inne niż wynagrodzenie za pracę.

Ostatnie miesiące przyniosły sporo zmian w przepisach regulujących wycenę i prezentację rezerwy na świadczenia pracownicze. Zaktualizowany został zarówno Krajowy Standard Rachunkowości nr 6 „Rezerwy, bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów, zobowiązania warunkowe” (KSR 6), jak i Międzynarodowy Standard Rachunkowości 19 „Świadczenia Pracownicze” (MSR 19).

Nowelizacja KSR 6 nastąpiła uchwałą Komitetu Standardów Rachunkowości, opublikowaną 7.04.2014 r. w Komunikacie nr 2 Ministra Finansów z 21.03.2014 r. (DzUrz MF z 2014 r. poz. 12). Celem nowelizacji KSR 6 było uściślenie sposobu ujęcia zysków i strat aktuarialnych – wpływają one na wynik finansowy. Znowelizowany KSR 6 stosuje się po raz pierwszy do sprawozdań finansowych sporządzonych za rok obrotowy kończący się po dniu ogłoszenia komunikatu z możliwością wcześniejszego zastosowania.

Z kolei od 1 stycznia 2013 r. można stosować w UE zaktualizowany MSR 19, który został 5.06.2012 r. przyjęty rozporządzeniem Komisji Europejskiej nr 475/2012, zmieniającym rozporządzenie (WE) nr 1126/2008. W wyniku aktualizacji MSR 19 m.in. wycofano się z „metody korytarzowej” i ustalono, że zyski i straty aktuarialne ujmuje się w pozostałych całkowitych dochodach w momencie ich powstania.

Celem artykułu nie jest jednak analiza wymogów wynikających ze znowelizowanych KSR 6 i MSR 19, ani też analiza spójności tych dwóch przepisów, ale spojrzenie na zasady współpracy między jednostkami, które powinny zaktualizować wycenę rezerwy na świadczenia pracownicze, a osobami lub firmami, którym zlecono wycenę rezerwy na świadczenia pracownicze.

Istota zagadnienia

W celu kompletnego wykazania zobowiązań w bilansie i kosztów przypadających na rok obrotowy w rachunku zysków i strat jednostki tworzą rezerwy na wypracowane do dnia bilansowego, ale płatne w przyszłości, zobowiązania na pozapłacowe świadczenia na rzecz obecnych pracowników.

Wycena rezerwy na pozapłacowe świadczenia pracownicze, ze względu na ich długoterminowy charakter, stosowaną do wyceny metodologię i przyjmowane założenia, wymaga specjalistycznych umiejętności i wiedzy, dlatego jest i powinna być zlecana aktuariuszom – specjalistom od takich wycen spoza jednostki.

Zlecając wykonanie takiej usługi, jednostka oczekuje:

• ustalenia poprawnej, zgodnej ze standardami i praktyką kwoty rezerwy na świadczenia pracownicze,
• zaakceptowania – bez zastrzeżeń – tej wyceny przez audytora,
• sprawnego przebiegu wyceny rezerwy.