Rozliczenie wyniku spółki komandytowej u jej wspólników – aspekty podatkowe i księgowe

Kp reguluje prawa i obowiązki pracowników i pracodawców (art. 1). Pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę (art. 2). Niektóre ustawy pozwalają jednak traktować zleceniobiorców na równi z pracownikami, uznając jednych i drugich za osoby wykonujące pracę zarobkową (np. ustawa o związkach zawodowych).

Jeśli powyższe koszty są związane z wytworzeniem innowacyjnego programu komputerowego w ramach działalności badawczo rozwojowej (B+R), to można je uwzględnić w rachunku podatkowym. Koszty pośrednie, mimo że nie są związane bezpośrednio z wytworzeniem kwalifikowanych praw własności intelektualnej (dalej kwalifikowane IP), są niezbędne do wytworzenia tych praw i są w ścisłej relacji z uzyskiwanymi przychodami z tych praw. Brak możliwości przypisania kosztów pośrednich do przychodów osiąganych ze sprzedaży kwalifikowanych IP mógłby prowadzić do sytuacji, w której nie zostałyby one rozliczone.

Przykładem jest nieprawomocny wyrok WSA w Rzeszowie z 2.06.2020 (I SA/Rz 233/20), w którym sąd wydał wyrok nie na podstawie analizy przepisów strefowych (stwierdzając, że rodzą duże trudności interpretacyjne), ale bazując na ogólnej zasadzie podatkowej wyrażonej w art. 2a Op: in dubio pro tributario.

Kwestią sporną była zasadność zaliczenia przez skarżącą spółkę do kosztów uzyskania przychodów wydatków na wyjazdy lekarzy na kongresy oraz na wynagrodzenia z tytułu umów o dzieło. Skarżącą łączyła z zagraniczną spółką B umowa o świadczenie usług reklamowych. Obejmowała ona m.in. świadczenie usług reklamowych, badań rynku i usług doradczych, zaś w załączniku do tej umowy jako jeden z przejawów świadczenia przez skarżącą usług reklamowych wyszczególniono wysyłanie lekarzy na zagraniczne kongresy.

Termin realizacji tych obowiązków upływa zasadniczo odpowiednio z końcem dziewiątego miesiąca „po zakończeniu roku obrotowego” (obowiązek złożenia US wspomnianego oświadczenia) i „po zakończeniu roku podatkowego” (przekazanie Szefowi KAS informacji o cenach transferowych). Często pada pytanie o termin sporządzenia samej lokalnej dokumentacji cen transferowych. Updop nie wskazuje go jednoznacznie. Zgodnie z art. 11k ust. 1 podmioty powiązane są obowiązane do sporządzania lokalnej dokumentacji cen transferowych „za rok obrotowy”, a dokumentację tę należy przedłożyć na żądanie organów podatkowych w ciągu 7 dni od dnia doręczenia tego żądania (art. 11s ust. 1).

Z uwagi na skutki podatkowe – zarówno dla wynajmujących, jak i dla najemców – istotne jest, by obniżenie najemcom czynszów/zwolnienie ich z czynszów miało podstawę w sporządzonych aneksach do umów najmu lub pisemnych porozumieniach. Ogromna większość umów najmu zawierana jest bowiem w formie pisemnej, zaś zmiana umowy wymaga zachowania takiej formy, jaką ustawa lub strony przewidziały w celu jej zawarcia art. 77 § 1 Kc).

Przedsiębiorca niezatrudniający pracowników (z wyjątkami dotyczącymi m.in. osób przebywających na urlopach macierzyńskich czy na urlopie wychowawczym) może na pewien czas zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej (DG) na zasadach określonych w Pp. W okresie zawieszenia nie można wykonywać DG i osiągać z niej bieżących przychodów (art. 25 ust. 1 Pp). Dozwolone czynności wskazano w art. 25 ust. 2 Pp (patrz ramka).

Od 1.01.2020 obowiązują przepisy nakładające na dłużników obowiązek zwiększania podstawy opodatkowania (zmniejszania straty podatkowej) w przypadku nieuregulowanych świadczeń pieniężnych. Są to art. 18f oraz art. 25 ust. 19–26 updop.

KIS w interpretacji z 29.04.2020 (0111-KDIB1-2.4010.89.2020.1.BG), powołując się na orzecznictwo sądowe, uznała, że uzależnienie momentu ujęcia kosztów podatkowych od momentu odniesienia wydatku w ciężar kont o charakterze wynikowym w księgach rachunkowych jest nieprawidłowe.

Na podstawie art. 52 § 1 Ksh wspólnik spółki jawnej może żądać podziału i wypłaty całości zysku z końcem każdego roku obrotowego. Dopuszczalne jest przy tym, aby spółka jawna oraz wspólnicy skorzystali z instytucji świadczenia w miejsce wykonania (zob. art. 453 Kc) i zamiast wypłaty zysku w pieniądzu uzgodnili przekazanie składników majątku spółki, np. lokalu użytkowego.

Jeżeli zakład wykonuje za granicą rzeczywistą działalność gospodarczą, a kupowane usługi służą tej działalności, to w Polsce nie powstaje obowiązek poboru podatku u źródła. Potwierdził to MF w interpretacji ogólnej z 15.04.2020 r. (SP4.8223.1.2020).

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 68a updof wolna od podatku dochodowego jest wartość nieodpłatnych świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1 updof (a więc zaliczanych do przychodów z innych źródeł), otrzymanych od świadczeniodawcy w związku z jego promocją lub reklamą – jeżeli jednorazowa wartość tych świadczeń nie przekracza 200 zł. Zwolnienie nie ma zastosowania, jeśli świadczenie jest dokonywane na rzecz pracownika świadczeniodawcy lub osoby pozostającej ze świadczeniodawcą w stosunku cywilnoprawnym.

Na skutki takiego stanu rzeczy wskazało Ministerstwo Finansów w wyjaśnieniach z 30.07.2020 Brexit – Informacja o obowiązywaniu przepisów o podatkach dochodowych w okresie przejściowym i po jego zakończeniu, zamieszczonych na swojej stronie internetowej.

Wyłączenie obejmuje płatności transgraniczne (CIT i PIT) oraz krajowe dywidendy (CIT). Przepisy nakazujące pobór podatku weszły w życie 1.01.2019, jednak ich stosowanie odsunięto w czasie kolejnymi rozporządzeniami MF – najpierw do 1.07.2019, następnie do końca 2019 (tylko dla podatników CIT) i do końca czerwca 2020 (dla podatników CIT i PIT).

Potwierdzają to interpretacje KIS z 25.05.2020 (0111-KDIB1-2.4010.140.2020.4.MZA) i 19.03.2020 (0111-KDIB1-1.4010.615.2019.4.SG).

Jeżeli udziałowiec nie jest pracownikiem spółki, to nie ma do niego zastosowania art. 12 ust. 2a updof. Przepis ten określa bowiem zryczałtowaną kwotę przychodu z tytułu wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych jedynie u pracowników. Nie oznacza to jednak, że pozostałe osoby korzystające z firmowego samochodu nieodpłatnie nie mają z tego tytułu przychodu. Przeciwnie, uzyskują przychód z nieodpłatnych świadczeń, ponieważ są nim, zgodnie z wyrokiem TK z 8.07.2014 (K 7/13), świadczenia, które:

Nie. Z art. 2 ust. 1 pkt 1 updof wynika, że przepisów tej ustawy nie stosuje się do przychodów z działalności rolniczej, z wyjątkiem przychodów z działów specjalnych produkcji rolnej.

Spór dotyczył sposobu opodatkowania PIT wynagrodzenia finansowanego z dotacji udzielonej przez jednostkę samorządu terytorialnego, pobieranego z racji pełnienia funkcji dyrektora przedszkola, będącego jednocześnie organem prowadzącym dla tego przedszkola.

Co do zasady zwrot kosztów podróży (przejazdów, zakwaterowania, wyżywienia) członkom rady nadzorczej (RN) stanowi dla tych osób przychód z działalności wykonywanej osobiście, o którym mowa w art. 13 pkt 7 updof, objęty PIT. Spółka jako płatnik może jednak zastosować zwolnienie od PIT, wskazane w art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b updof – jeżeli przychód ten nie przekracza limitów określonych w rozporządzeniu MPiPS z 29.01.2013 w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub w samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (DzU z 2013 poz. 167).