Organy podatkowe będą mogły żądać ksiąg i faktur w formie JPK od najmniejszych firm

Dwa lata temu objął on największe firmy, a od 1.01.2017 przedsiębiorców małych i średnich.

Obecnie kończy się okres przejściowy, w którym z odroczenia korzystają przedsiębiorcy mikro w rozumieniu Prawa przedsiębiorców (dawniej usdg).

Wskazany obowiązek wynika z art. 193a § 1 Op, w myśl którego w przypadku prowadzenia ksiąg podatkowych przy użyciu programów komputerowych organ podatkowy może żądać przekazania całości lub części tych ksiąg oraz dowodów księgowych za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub na informatycznych nośnikach danych, w postaci elektronicznej odpowiadającej strukturze logicznej, o której mowa w § 2, wskazując rodzaj ksiąg podatkowych oraz okres, którego dotyczą.

Przypomnijmy, że MF określił struktury logiczne JPK na żądanie dla: ksiąg rachunkowych (JPK_KR), podatkowej księgi przychodów i rozchodów (JPK_PKPIR), ewidencji przychodów (JPK_EWP), magazynu (JPK_MAG), rachunku bankowego (JPK_WB) i faktur VAT (JPK_FA).

Obowiązek przesyłania na żądanie organu podatkowego nie dotyczy ewidencji VAT (JPK_VAT), bo ta jest przesyłana przez podatników Szefowi KAS co miesiąc bez wezwania.

Organy mogą żądać przekazania danych w formie JPK w ramach: czynności sprawdzających, kontroli podatkowej oraz postępowania podatkowego, za okresy miesięczne, kwartalne lub inne, określone w żądaniu – jednak tylko od podatników, którzy prowadzą te księgi przy zastosowaniu programów komputerowych. Nie muszą przy tym do tych celów używać specjalnych programów księgowych (wystarczy, że robią to np. przy użyciu arkusza kalkulacyjnego).

Uwaga: od 1.07.2018 nie ma obowiązku komputerowego prowadzenia pkpir ani ewidencji przychodów, także faktury nadal można wystawiać „odręcznie”.

Zgodnie z wyjaśnieniami Ministerstwa Finansów zamieszczonymi na stronie www.biznes.gov.pl, a także w broszurze informacyjnej dotyczącej JPK_PKPIR przedsiębiorcy mają nie mniej niż 3 dni na udostępnienie żądanych struktur JPK. Mogą je przekazać nie tylko drogą elektroniczną, tj. poprzez tzw. bramkę, ale też np. na pendrive, karcie pamięci, płycie CD/DVD lub innym nośniku danych (nie mogą natomiast do tego celu wykorzystać poczty elektronicznej ze względów bezpieczeństwa, a także z uwagi na brak automatycznej walidacji i autoryzacji danych).

W uzasadnionych przypadkach (np. duża ilość danych, nieobecność osoby odpowiedzialnej) można zwrócić się do organu podatkowego o wydłużenie terminu wyznaczonego w wezwaniu. Pozwoli to na uniknięcie konsekwencji w razie niedostarczenia żądanych plików w wyznaczonym terminie. Nieuzasadniona odmowa przesłania JPK na wezwanie może skutkować nałożeniem przez organ kary porządkowej do 2800 zł.

Uwaga: obowiązek przesłania ksiąg i dokumentów w formie JPK ciąży na przedsiębiorcy. Jeżeli księgi są prowadzone przez biuro rachunkowe, w umowie z klientem celowe jest sprecyzowanie, czy wyręczy ono przedsiębiorcę w tym zakresie. Często biuro nie może przygotować JPK – np. jeśli nie wystawia faktur za klienta, nie sporządzi JPK_FA, bo nie dysponuje odpowiednimi danymi.