Antykryzysowe dopłaty do wynagrodzeń – ujęcie w księgach rachunkowych

Ministerstwo poinformowało, że we współpracy z PFR prowadzi prace mające na celu przygotowanie korzystnych dla przedsiębiorców rozwiązań.

Jego wprowadzenie będzie możliwe po zawarciu porozumienia ze związkami zawodowymi, jeśli działają one u pracodawcy. Takie rozwiązanie przynosi tzw. tarcza antykryzysowa 4.0. Jest to nieformalna nazwa rządowego projektu ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o zmianie niektórych innych ustaw, który będzie rozpatrywany przez Sejm 27.05.2020.

Wynikają one z dwóch ustaw z:

• 16.04.2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (DzU poz. 695), dalej tarcza 2.0,
• 14.05.2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (DzU poz. 875), dalej tarcza 3.0.

To najważniejsza zmiana, wprowadzona – w ramach kryzysowego pakietu legalizacji zatrudnienia cudzoziemców podczas koronawirusa – ustawą z 14.05.2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (DzU poz. 875, dalej tarcza 3.0). Zmodyfikowano dotyczące tej kwestii art. 15z–15z[9], art. 15zd i art. 15zzq ustawy z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (DzU poz. 374 ze zm., dalej specustawa).

Nie, zgodnie z art. 9 pkt 10 lit. f ustawy o PCC zwolnione z podatku są pożyczki udzielane z utworzonych w drodze ustawy funduszy celowych. Jednorazowe pożyczki do 5 tys. zł na pokrycie bieżących kosztów prowadzenia działalności gospodarczej mikroprzedsiębiorcy są udzielane z FP, zgodnie z art. 15zzd ust. 1 ustawy z 2.03.2020 o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (DzU poz. 374).

Wprowadza je ustawa z 14.05.2020 o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (DzU poz. 875, dalej tarcza 3.0), której większość przepisów weszła w życie następnego dnia po dacie jej ogłoszenia w DzU, tj. 16.05.2020.

Tak wynika z rozporządzeń RM z 14.05.2020 (obowiązujących od 4.05.2020) w sprawie określenia dłuższego okresu pobierania dodatkowego zasiłku opiekuńczego w celu przeciwdziałania COVID-19 (DzU poz. 855 i 856).

Pracodawcy zatrudniającemu osoby niepełnosprawne przysługuje ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) miesięczne dofinansowanie do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego, o ile pracownik ten został ujęty w ewidencji zatrudnionych osób niepełnosprawnych, o której mowa w art. 26b ust. 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.

Nie. Należności z tytułu wykonywania pracy w ramach stosunku pracy są wynagrodzeniami niezależnie od źródła pochodzenia środków na nie. Jak wynika choćby z załącznika do objaśnień do sprawozdawczości z zatrudnienia i wynagrodzeń, wynagrodzenia obejmują wypłaty pieniężne, wypłacane pracownikom lub innym osobom fizycznym, stanowiące wydatki ponoszone przez pracodawców na opłacenie wykonywanej pracy (z wyjątkami, o których mowa w rozdz. VIII), niezależnie od źródeł ich finansowania (ze środków własnych lub refundowanych) oraz bez względu na podstawę stosunku pracy bądź innego stosunku prawnego lub czynności prawnej, na podstawie których jest świadczona praca lub pełniona służba.

O tym, czy pracodawca musi wypłacić odprawę pieniężną (tzw. ekonomiczną), decyduje łączne spełnienie trzech warunków. Pierwszym z nich jest liczba pracowników, od której zależy obowiązek stosowania ustawy o zwolnieniach grupowych (dalej uzg). Drugi warunek to przyczyna rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem lub porozumieniem. Trzeci stanowi natomiast wykorzystanie jednego z dwóch trybów zwolnień przewidzianych w uzg.

Nieprzepracowanie całego miesiąca przekłada się na wysokość wynagrodzenia. Sposób obliczenia wynagrodzenia za przepracowaną część miesiąca zależy od systemu wynagradzania oraz od przyczyny nieobecności w pracy. Pracownik, który przez część miesiąca wykazuje absencję, oprócz wynagrodzenia chorobowego czy zasiłku ma prawo również do wynagrodzenia za czas pracy. Obliczenia tej części pensji dokonuje się w przypadku, gdy pracownik ma określone wynagrodzenie w stałej stawce miesięcznej (np. 5000 zł), a także pewne składniki jak premie czy dodatki liczone stałym procentem od podstawy zasadniczej (np. 20% z 5000 zł).

Punkt wyjścia prac nad zamknięciem ksiąg rachunkowych oraz sporządzeniem na ich podstawie rocznego sprawozdania finansowego (sf) stanowi decyzja kierownika (zarządu) jednostki o zamiarze i zdolności kontynuowania przez nią działalności co najmniej przez rok obrotowy następujący po dniu bilansowym. Jej podstawą powinna być ocena sytuacji wyjściowej i prognoza działalności jednostki w kolejnym roku (warunki, rentowność, płynność). Sama wiara, że jakoś to będzie, nie wystarczy.

W tarczy antykryzysowej 1.0, obowiązującej od 31.03.2020 r., wprowadzono do tzw. specustawy przepis (art. 31zx), który wskazywał wprost, że przychód uzyskany z racji zwolnienia z obowiązku opłacania należności z tytułu składek ZUS – wynikającego z art. 31zo specustawy – nie stanowi przychodu w rozumieniu updof. Tarcza antykryzysowa 2.0, która weszła w życie 18.04.2020 r., doprecyzowała tę regulację, wskazując, że również na gruncie updop nie mamy do czynienia z przychodem podatkowym.

Przepisy wydane w celu przeciwdziałania COVID-19 nie wpłynęły na razie na obowiązki pracodawców związane z zfśs (poza podniesieniem kwot świadczeń zwolnionych z podatku, przyznanych w latach 2020 i 2021), choć jest w planie ich zmodyfikowanie. Do 31.05.2020 r. muszą oni wpłacić na rachunek zfśs pierwszą ratę (minimum 75% całości) odpisów na 2020 r., a do 30.09.2020 r. – pozostałą część (25% lub mniej), jeśli w tym okresie nowe regulacje nie zaczną obowiązywać lub pracodawca nie będzie w stanie z nich skorzystać.

Z Regulaminu udostępnionego na stronie internetowej Polskiego Funduszu Rozwoju S.A. wynika, że otrzymana przez małego lub średniego przedsiębiorcę subwencja podlega zwrotowi m.in. w przypadku:

W komunikacie rozpatrzono 2 przypadki:

• gdy dzień bilansowy przypadł w okresie przed ogłoszeniem stanu epidemii (np. 31.12.2019), a data sporządzenia sprawozdania finansowego przypada na okres epidemii,
• gdy dzień bilansowy przypadł na okres epidemii (np. 31.03.2020).

Sprawozdanie z działalności (szd) jednostki lub grupy kapitałowej, sporządzane wraz ze sprawozdaniem finansowym (sf) lub skonsolidowanym sf, powinno – w myśl art. 49 ust. 2 uor – obejmować istotne informacje o ich stanie majątkowym i sytuacji finansowej, w tym ocenę uzyskiwanych efektów oraz wskazanie czynników ryzyka i opis zagrożeń.

Omawiane zmiany wynikają z ustawy z 16.04.2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (dalej tarcza 2.0).